MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 30

յում ընկավ նավթի գինը, իսկ Իրաքը հայտնվեց տնտեսական ճգնա-
ժամի շեմին:
Ծոցի ճգնաժամի լուծման համար միջնորդի դեր ստանձնեցին
Մուբարաքը, Սաուդյան Արաբիայի թագավոր Ֆահդը, Հորդանանի թա-
գավոր Հուսեյնը և Արաբական լիգայի Գլխավոր քարտուղար Քլիբին:
Որոշվեց սաուդյան Ջիդդա քաղաքում քուվեյթ-իրաքյան երկկողմ հան-
դիպում կազմակերպել 1990 թ. հուլիսի 31-ին: Հանդիպումն արդյունք
չտվեց: Իրաքյան պատվիրակությունը նախօրոք հայտարարեց, թե
հանդիպումը խորհրդանշական բնույթ է կրում: Հետագայում պարզվեց,
որ նույնիսկ եթե Քուվեյթը գնար բոլոր ցանկալի զիջումներին` պա-
տերազմն անխուսափելի էր: Ծոցի ճգնաժամի խաղաղ կարգավորման
վերջին հույսը մարեց Ջիդդայում 12 :
Քուվեյթն օկուպացնելու նպատակներից էր նաև նրա նավահան-
գիստների նկատմամբ վերահսկողության հաստատումը: Իրաքը Պար-
սից ծոց ելք ուներ միայն Շաթթ ալ-Արաբով, որի նկատմամբ տարած-
քային նկրտումներ ուներ նաև Իրանը 13 :
1990 թ. օգոստոսի 2-ին Իրաքը ներխուժեց Քուվեյթ և գրավեց այն:
Իրաք-իրանյան հյուծիչ պատերազմից հետո թուլացած Սադդամը
որոշեց իր երկիրը ներքաշել մի այնպիսի արկածախնդրության մեջ, որը
ճակատագրական հետևանքներ ունեցավ Իրաքի համար 14 :
Ներխուժման նույն օրը արաբական երկրներից միայն Մարոկկոն
և Ալժիրը հարց բարձրացրեցին օկուպացման վերաբերյալ: Մյուս արա-
բական երկրները նախընտրեցին դեռևս սպասել և ուսումնասիրել իրա-
վիճակը:
Քուվեյթի դեմ հարձակումից ժամեր անց ՄԱԿ-ի Անվտանգու-
թյան խորհուրդն ընդունեց թիվ 660 բանաձևը, որը դատապարտեց ներ-
խուժումը և պահանջեց զորքերի շուտափույթ դուրսբերում 15 :
Օգոստոսի 3-ին Արաբական պետությունների լիգան ևս բանաձև
ընդունեց, որով պահանջեց կոնֆլիկտը լուծել Լիգայի սահմաններում և
հորդորեց մյուս պետություններին զերծ մնալ միջամտությու նից: 20
ներկա երկրներից 6-ը` Իրաքը, Եմենը, Հորդանանը, ՊԱԿ-ը, Սուդանն
ու Մավրիտանիան (Լիբիան չմասնակցեց), հավանության չարժանաց-
Maddy-Weitzman B., նշվ. աշխ., էջ 10:
Kelly J., Arabia, The Gulf and The West. London. 1980, pp. 276-277.
14 Կարապետյան Ռ., նշվ. աշխ., էջ 240:
15 Report of the Security Council, 16 June 1990-15 June 1991, New York. United
Nations. 1993. p 30.
30
12
13