գավիթ բնակավայրից 10 : Կավանոթների եզրագոտիներում տեղ գտած մեանդրաձև , պարույրաձև զարդամոտիվներն աղերսվում են վիշապօձի հետ ՝ խորհրդանշելով անմահություն և որպես պտղի , կենաց ծառի պահապան 11 :
Այս տիպի զարդագոտիներն իրենց բնույթով շատ նման են գործվացքի : Այստեղ տեղ գտած որոշ էլեմենտներ նույնությամբ արտացոլվում են հայ ազգագրական որոշ գործվացքներում ` կարպետի և ասեղնագործության մեջ 12 :
Որպես բուսական մոտիվ
Պարույրի ընկալումը ՝ որպես բուսական մոտիվի բաղկացուցիչ մաս , հանդիպում ենք Շրեշ-բլուրի , Մոխրաբլուրի , Շենգավիթի , Կառնուտի և մի շարք այլ հուշարձաններում 13 : Այս օրինակները իրենցից ներկայացնում են մեկ հիմքից վեր բարձրացող տերևներ , ցողուններ և հասկեր ՝ հաճախ դեպի աջ և ձախ թեքված , որոնք ավարտվում են պարույրաձև ծայրերով ( աղ . I , նկ . 7-10 , 12 ): Նման կոմպոզիցիաները հիշեցնում են ծաղկի թուփ 14 , ցորենի հասկեր ( աղ . I , նկ . 8 ) և այլ բուսական մոտիվներ : Նրանցում տեղ են գտել կենաց ծառ պատկերող օրինակները ( աղ . I , նկ . 8-11 ), որոնք հանդիպում են ինչպես առանձին , այնպես էլ ՝ զույգ թռչունների միջև պատկերված ( աղ . I , նկ . 10 15 , 11 16 ): Կենաց ծառ խորհրդանշող պատկերները գրեթե միշտ ներկայացված են մեկ հիմքից վեր խոյացող և անկյուն կազմող զույգ ժապավեններ , որոնք հաճախ ավարտվում են պարույրներով , նաև ՝ զույգ թռչունները կենաց ծառի առջև . այս կոմպոզիցիաները շատ բնորոշ են կուր-արաքսյան մշակույ-
10
Шенгавит , Каталог ... նշվ . աշխ .:
11
Խանզադյան Է ., Գառնի IV , նշվ . աշխ ., էջ 149 :
12
Azizyan A ., հրատ . ընթ ., Comparative Parallels in 19-20 centuries Rug and Early Bronze Age / Kura-Araks / Pottery Ornamentation Motifs . Ministry of Culture of RA , Armenian Knot : Traditions of Carpet Weaving Art , International Conference 20-22 November , 2013 Yerevan .
13
Խանզադյան Է ., Շրեշ-բլուրի և Քյուլ-թափայի խեցեղենն ու նրա արվեստը , ՊԲՀ 1964 / 3 , էջ 223 , աղ . I-1,2,5,6 :
14
Նույն տեղում , էջ 223 :
15
Badalyan R ., Avetisyan P ., Bronze and Early Iron Age Archaeological Sites in Armenia / BAR International Series , 1697 , Oxford , 2007 , p . 103 , fig . 1 .
16
Демирханян А ., К проблеме символики треxчастныx композиций древней Армении , ИФЖ 1982 / 4 , աղ . 1 , նկ . 4 :
200