MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 173

արժեքները փոխանցող երկիր, այլ և՛ Արևմուտքում, և՛ Արևելքում
հավասարաչափ ազդեցություն ունեցող երկիր 9 :
Դավութօղլուն նշում է. «Կամուրջը միայն մեկ գործառույթ է
իրականացնում. այն է՝ երկու կողմի միջև կապ ստեղծելն ու մի կողմի
արժեքները մյուս կողմ տեղափոխելը: Մինչդեռ, մենք պետք է ձգտենք
ներկայանալ Արևելքում որպես արևելյան ինքնությունից չփախչող, այդ
ինքնության հետ առերեսվող երկիր, իսկ Եվրոպայում՝ որպես
արևմտյան աշխարհայացք ունեցող երկիր, որը դեր կունենա Եվրոպայի
ապագայում» 10 : Թուրքիան, ունենալով հատուկ ռազմավարական դիրք,
վերահսկողություն և ազդեցություն ունի իր հարևանությամբ գտնվող
տարածքների վրա, քանի որ գտնվում է միաժամանակ Ասիայում և
Եվրոպայում, ինչպես նաև մոտ է Աֆրիկային: Հետևաբար, այդպիսի
աշխարհագրական դիրք ունեցող երկիրը չի կարող վարել պասիվ
քաղաքականություն 11 :
Ըստ Դավութօղլուի՝ օսմանյան անցյալի անտեսումը կարևոր
բացթողումների պատճառ է դարձել. մասնավորապես՝ նախկին Օս-
մանյան կայսրության տարածքներում ձևավորված պետություններին
ուշադրությունից դուրս թողնելը հանգեցրել է փոխվստահության մթնո-
լորտի անկմանը: Այնուհետև առաջարկում է լուծել այդ խնդիրը երկու
միմյանց զուգահեռ ուղիով. նախ`առաջնային համարել տարածա-
շրջանի անվտանգության և համագործակցության ոլորտում աշխա-
տանքների իրագործումը, ապա՝ տնտեսական ու մշակութային կա-
պերով տարածաշրջանի երկրները կապել Թուրքիային 12 :
Այսպիսով, կարելի է պնդել, որ Թուրքիայի արտաքին քաղա-
քականության հիմքում ընկած է տարածաշրջանում և դրան հարակից
տարածքներում իր ազդեցության մեծացման սկզբունքը, որի համար
Թուրքիան օգտագործում է իր «մեղմ ուժի» լծակները՝ կամուրջ Արևելքի
Davutoğlu A., «Türkiye merkez ülke olmalı», Radikal, 26.02. 2004,
http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=107581, (Հասանելի է՝ 12.04.2016).
10 Zengin G., «Hoca: Türk Dış Politikası'nda Davutoğlu Etkisi», p. 92.
11 Davutoglu A., «Turkey’s Zero Problem Foreign Policy», Foreign Policy Magazine, 20
May
2010,
http://foreignpolicy.com/2010/05/20/turkeys-zero-problems-foreign-
policy/ (Հասանելի է` 12.04.2016)
12 Davutoğlu A., Stratejik Derinlik, p. 93.
173
9