MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 150
ՍԱՔՈՅԱՆ ՏԱՐՈՆ
(ՄԳՀ)
ՆԱՊՈԼԵՈՆ ԲՈՆԱՊԱՐՏԻ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԱՐՇԱՎԱՆՔԻ ՇԱՐԺԱՌԻԹՆԵՐԸ
Ֆրանսիական Մեծ հեղափոխության ընթացքում միահեծանու-
թյան (1789 թ.), ապա և միապետության տապալումը (1792 թ.), ինչպես
նաև Ֆրանսիական Հանրապե տության հռչակումը (1792 թ. սեպտեմ-
բերի 22) թշնամաբար ընդունվեց Եվրոպայի ֆեոդալ-միապետական
երկրների կողմից: Բացի այդ, երկրում տեղի ունեցած իրավական և
սոցիալ-քաղաքական գլոբալ փոփոխությունները, մասնավորապես`
1789 թ. ընդունված «Մարդու և քաղաքացու իրավունքների հռչակա-
գիրը»` իր առաջադիմական սկզբունքներով, նույնպես անընդունելի
էին Ֆրանսիայի հարևանների համար: Արդյունքում, 1792 թվականից
Ֆրանսիայի դեմ սկսեցին ձևավորվել եվրոպական բացարձակ միապե-
տությունների և Մեծ Բրիտանիայի ռազմաքաղաքական դաշինքները`
հակաֆրանսիական խմբավորումները (1792-1815 թթ.): Սույն խմբավո-
րումներն ունեին ագրեսիվ բնույթի ռազմաքաղաքական նպատակներ,
որոնք նախատեսում էին ներխուժում Ֆրանսիա և հին հասարակական
հարաբերությունների ու Բուրբոնների բացարձակ միապետության վե-
րականգնում:
Պատերազմը սկսվեց 1792 թ. ապրիլին, երբ, ի պատասխան
ավստրո-պրուսական հակաֆրանսիական դաշինքի կնքման (1792 թ.
փետրվար), Օրենսդիր ժողովի ճնշմամբ Ֆրանսիայի թագավոր Լուի
XVI (1774-1792 թթ.) պատերազմ հայտարարեց Ավստրիային (Հռոմեա-
կան Սրբազան կայսրություն):
Հարկ է նշել, որ, ի տարբերություն իր դաշնակիցների, Մեծ Բրի-
տանիան հետապնդում էր միանգամայն այլ նպատակներ: Բանն այն է,
որ դարեր շարունակ Ֆրանսիան Մեծ Բրիտանիայի ռազմաքաղաքա-
կան և տնտեսական գլխավոր մրցակիցն էր, և անկախ Ֆրանսիայում
առկա պետական կարգից ու սոցիալ-քաղաքական կառուցվածքից,
Լոնդոնն ամեն կերպ ջանում էր ջախջախել իր ախոյանին:
Հենց Ֆրանսիայի ակտիվ և, որ ամենակարևորն է, արդյունավետ
աջակցության շնորհիվ էր, որ բրիտանացիները 18-րդ դարի վերջում
ստացան ևս մեկ հակառակորդ` ի դեմս նորաստեղծ ԱՄՆ-ի, ինչը լոն-
դոնյան իշխանությունների կողմից չէր մոռացվել:
150