MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 15

աջակցություն՝ նա 1805 թ․ իրականացրեց ռազմական հեղաշրջում և
եկավ իշխանության 3 ։
Մուհամմադ Ալին Եգիպտոս եկավ օսմանյան բանակի ալբա-
նական ջոկատի կազմում կրտսեր սպայի կոչումով։ Սկսած 17-րդ դարի
2-րդ կեսից ալբանացիները օսմանյան բանակում կազմավորեցին
ինքնուրույն զորախումբ և ծառայում էին ի հակակշիռ անվստահելի,
ապստամբություններին հակված ենիչերներին 4 ։ 1801-1803 թթ․ Մու-
համմադ Ալին դեռ չէր խորհում ռազմական բարեփոխումների մասին,
այլ իր համար ճանապարհ էր հարթում ալբանական զորախմբի հրա-
մանատարի պաշտոնի համար, որը նա ստացավ 1803 թ․ մայիսին 5 ։
1803-1805 թթ․ նա ձգտում էր ամրապնդել իր քաղաքական և ռազմա-
կան դիրքերը՝ դաշինք կնքելով մամլուքյան ազդեցիկ խմբավորում-
ներից մեկի հետ, որը գլխավորում էր Օսման բեյ ալ-Բարդիսին։ Միև-
նույն ժամանակ նա ստացավ մուսուլմանական հոգևորականության
աջակցությունը՝ Օմար Մակրամի գլխավորությամբ։ Մուհամմադ Ալիի
առաջ դրված էին հետևյալ խնդիրները․ առաջին հերթին գալ իշխա-
նության, երկրորդ՝ պահպանել այն։ Վերոնշյալ 2 խնդիրներն էլ առաջ-
նահերթ լուծվում էին բանակի միջոցով։ Այդ ամբողջ ժամանակա-
շրջանում Մուհամմադ Ալիի հենարանը մնում էին ալբանական զոր-
քերը և նրանց հետ կապված օսմանյան բանակի այլ ստորաբաժա-
նումները։
1805 թ․ հուլիսին սուլթան Սելիմ 3-րդը (1789-1808 թթ․) հանգա-
մանքների ճնշման տակ ստիպված էր հաստատել Մուհամմադ Ալիին
որպես Եգիպտոսի կառավարիչ՝ նրա տնօրինության տակ տալով այն-
տեղ տեղակայված օսմանյան բոլոր զորքերը 6 ։ Դրանից հետո իշխա-
նության պահպանման պայքարում Մուհամմադ Ալիի գլխավոր քա-
ղաքական հակառակորդներն են դառնում մամլուքները և անգլիացի-
ները, որոնք միմյանց հետ կնքել էին ռազմական դաշինք։ 1805-1815 թթ.
Մուհամմադ Ալին շարունակում էր գործել եգիպտական ռազմական
կազմակերպության ավանդական պատկերացումների ոգով։ Ըստ
դրանց եգիպտական բանակը կազմված էր մանր ստորաբաժանում-
ներից, որոնք ունեին իրենց հրամանատարները, ովքեր և վարձատրում
Marsot A. L. al-S., Egypt in the Reign of Muhammad Ali, Cambridge, 1984, p. 36-50.
Նշվ. աշխ., էջ 32:
5 Holt P., Egypt and the Fertile Crescent 1516-1922, A Political History, London, 1966,
p. 176.
6 Նշվ. աշխ., էջ 77:
15
3
4