հետախուզություն , որն իրենից ներկայացնում էր ռազմականացված և հիմնականում ռազմական խնդիրների լուծմանը ծառայող մարմին կամ ցանց :
Թուրքիայի Հանրապետությունում հետախուզական կառույցների ստեղծումը , զարգացումը և ներկա գործունեությունը ճիշտ գնահատելու ու ուսումնասիրելու համար կարևոր է օսմանյան փորձի բազմակողմանի հետազոտումը : Թուրքիայի Հանրապետության հռչակմանը հաջորդած տասնամյակներին ստեղծված կազմակերպություններն ու ավելի ուշ դրանց հաջորդած կառույցների գործունեությունը , կառուցվածքը , մտածելակերպն ու ռազմավարությունն ուսումնասիրելու համար հատկապես կարևոր են օսմանյան վերջին շրջանում « Միություն և առաջադիմություն » կուսակցության ղեկավարների ստեղծած գաղտնի կազմակերպությունները , որոնք նորանկախ Թուրքիայի Հանրապետության հետախուզական համակարգի համար նախատիպային բնույթ ունեին ինչպես կառուցվածքի , այնպես էլ կադրերի տեսանկյունից :
1918-1923 թվականներին թուրքական գաղտնի կազմակերպությունների գործունեության համար յուրահատուկ պայմաններ ստեղծվեցին , քանի որ նրանք սկսեցին գործել գոյությունը գրեթե դադարեցրած կայսրությունում առկա պայմաններում , ընդ որում , հիմնականում սպասարկելով այդ շրջանում պաշտոնական ճանաչում չունեցող ռազմաքաղաքական ուժի ( քեմալական շարժման ) շահերը : Սա հետախուզական գործառույթներ իրականացնող թուրքական գաղտնի կազմակերպությունների համար անցումային փուլ էր ՝ միևնույն ժամանակ նմանատիպ կազմակերպությունների ինստիտուցիոնալ զարգացման գործընթացի սկիզբ և նոր ու կարևոր փորձ : Այս ընթացքում ստեղծված գաղտնի խմբերը ոչ այնքան դասական հետախուզական կազմակերպություններ էին , որքան , ինչպես թուրքական պատմագրությունն է ներկայացնում , « դիմադրության կազմակերպություններ » 2 :
Այս հատուկ կազմակերպությունները մի շարք գործառույթների հետ իրականացնում էին նաև հետախուզական բնույթի գործողություններ , ինչն էլ մեզ համար հիմք է հանդիսանում դիտարկելու դրանց որպես հետախուզական կառույցներ և քննելու այդ տեսանկյունից :
2
Թուրքական պատմագիտությունում հաճախ կիրառվում է « դիմադրության գաղտնի խմբեր » ( թուրք .՝ Gizli direniş örgütü ) ձևակերպումը , իսկ Թուրքիայի ազգային հետախուզական կազմակերպության ( MIT ) պաշտոնական պատմագրությունը դրանք համարում է « հետախուզական կառույցներ »:
124