MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 108
Զինվորական դատական համակարգի վերացում 11 (բացառու-
թյամբ պատերազմական իրադրության)
●
Բարձրագույն ռազմական խորհրդի բոլոր որոշումները կարող
են քննարկվել քաղաքացիական դատարաններում,
●
Հանվում է արտակարգ իրավիճակների դեպքում հայտարար-
վող ժամանակավոր իշխանության այն տեսակը, որը զինվո-
րականներին տեղերում թույլ էր տալիս նաև քաղաքական իշ-
խանության լծակները ստանալ (sıkıyönetim):
Նախորդ փոփոխությամբ ԱԶԿ-ն արդեն սահմանափակել էր
զինվորական դատարանների իրավասությունները, սակայն 2016 թ.
ռազմական հեղաշրջման փորձը ցույց տվեց, որ այդ դատարանների
շարքերում ևս կային իշխող վարչակարգին դեմ շրջանակներ 12 : ԲՌԽ-ի
հիմնական որոշումները մինչ այս էլ հնարավոր էր բողոքարկել քաղա-
քացիական դատարաններում, բացառությամբ հիմնականում հաստիքի
բացակայության պատճառով թոշակի ուղարկելու վճիռները: Ըստ էութ-
յան այս երկու կետով փոփոխություններն էլ բխում են բանակի ինքնա-
վարության վերացման շարունակական քաղաքականությունից 13 :
Անդրադառնալով նշված կետերին՝ հայտնի թուրք իրավագետ Ա.
Ուլուսոյը նշում է, որ անկասկած սա ավելի շատ քաղաքական որոշում
է: Ըստ նրա՝ Թուրքիայի իշխանությունները չեն ցանկանում, որպեսզի
նման «զգայուն» պայմաններում երկրի որևէ հատվածում իշխանու-
թյունն անցնի զինվորականներին 14 : Այս տեսանկյունից առանցքային է
համարվում «արտակարգ դրությանը» վերաբերող կետում կատարված
փոփոխությունը: Եթե սահմանադրական փոփոխություններն ընդուն-
●
11
Այս մասին Թուրքիայի վարչապետը հայտնել էր անմիջապես հեղաշրջման
փորձից
հետո:
https://www.youtube.com/watch?time_continue=
2351&v=
cnTuLdikiK8 (Հասանելի է՝ 02.02.2017 թ.):
12 2016 թ. հոկտեմբերի 29-ի դրությամբ հեռացվել և ձերբակալվել է 109 զին-
վորական դատավոր և դատախազ։ Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile
Bazı Kanunlarda Değişiklik Kanunu. Թուրքիայի պաշտոնական տեղեկատու,
29.10.2016 թ.:
13 Էրդողանը պատրաստվում է դառնալ Թուրքիայի միանձնյա ղեկավար՝
հսկողության տակ վերցնելով նաև ԶՈւ-ն, http://razm.info/93447 (հասանելի է՝
01.02.2017 թ.):
14 Ulusoy A.D., Aralık 2016 Anayasa Teklifi Neler Getiriyor, Neler Götürüyor?
http://www.anayasa.gen.tr/ulusoy-anayasa-degisikligi.pdf: (Հասանելի է՝ 01.02.2017
թ.):
108