տնտեսություն
Շուստովի գինու-կոնյակի գործարանի արտադրամաս
նախարար Արամ Մանուկ յանը` 1919թ.
հունվարի 29: Տասն օր առաջ նույն հի
2 (22) 2013
36
վանդ ությունից վախճանվել էր ՀՅԴ
ղեկավարներից Ռոստոմը: Բծավոր
տիֆի դեմ պայքարող արտակարգ հա
նձնախումբը լուծարվում է 1919-ի մար
տի 15-ին միայն` երբ համաճարակը
վերացվել էր: Այդ տարվա` տիֆի զոհե
րի թիվը 3972 է: Բարվոք չէր դրությու
նը նաև 1920-ին: Տեսեք, թե ինչ է գրում
դաշնակցական «Յառաջ» թերթը հուն
վարի 7-ի համարում. «Հունվարի 5-ին
Երեւանում փողոցներից հավաքված է 3
դիակ, տներից` 10 դիակ, եւ հիվանդա
նոցներից` 52 դիակ, ընդամ ենը` 65 դի
ակ...: Մի րոպե փորձեցեք կենտրոնա
նալ այս թվերի վրա` օրական 65 դիակ`
միայն մայրաքաղաքում՝ պետության
աչքի առջև: Հապա ինչ է կատարվում
գավառում, հետ ընկած անկ յուններում,
ասենք` Դարալագ յազում կամ Նոր
Բայազետում: Այս տեղերից ստացված
տեղեկություններն ուղղակի սարսա
փել ի են, կատարյալ կոտորած է տեղ ի
ունենում մեր երկրում: Սովն ու ցուրտը
հնձում են անխնա ու անհաշիվ և ամ են
օր գերեզման են իջնում հազարավոր
կյանքեր»: Պիտի ենթադրել, որ թվե
րը չափազանցված չեն, քանի որ գրո
ղը ընդդիմադիր թերթ չէր և երկրի վրա
«ցեխ շպրտելու» խնդիր չուներ:
Սովն ու համաճարակները հաղթահա
րելու գործում մեծ էր միջազգային հան
րության, հատկապես Միացյալ Նահա
նգների օգնությունը, ովքեր ընդառա
ջեցին Հայաստանի կառավարության
խնդրանքին ու 1919 թ. մայիսից սկսած
մեր երկիր ուղարկեցին հսկայական
քան