Memoria [PL] No. 9 / Czerwiec 2018 | Page 15

Nie wystarczą w tym wypadku proste wyjaśnienia, do których wciąż zbyt często odwołujemy się tłumacząc decyzje Roosevelta, a wystawa pomaga odwiedzającym w zrozumieniu realiów życia w Stanach Zjednoczonych w latach trzydziestych i czterdziestych we wszystkich jego aspektach.

Ważna lekcja do wyniesienia z wystawy Amerykanie i Holokaust mówi o tym, że najprostsze wyjaśnienie amerykańskiej bierności, jakim jest brak dostępu do informacji i to, że Amerykanie po prostu „nie zdawali sobie sprawy” z okrucieństw, jakie naziści zgotowali Żydom, absolutnie nie podlega ocenie. W początkach funkcjonowania terroru reżimu nazistowskiego w 1933 roku prasa w całych Stanach Zjednoczonych donosiła o prześladowaniach w Dachau, pierwszym obozie koncentracyjnym stworzonym przez nazistów. Dziesięć lat później czytelnicy Indianapolis Star ze stanu Indiana (co stanowi jeden z wielu przykładów na to, że informacje na temat Holokaustu były w USA powszechnie dostępne) mogli przeczytać o „obozie morderstw” w Oświęcimiu (Auschwitz). Dokładnie w tym samym czasie, gdy setki tysięcy węgierskich Żydów deportowano latem 1944 roku do Auschwitz-Birkenau, amerykańska prasa donosiła, że w obozie tym zamordowano już ponad 1,7 miliona Żydów. Zanim nastał listopad, kiedy więźniów Auschwitz-Birkenau wyprowadzano na brutalne marsze śmierci, w amerykańskiej prasie odwoływano się do Raportu z Auschwitz upublicznionego przez Zarząd Uchodźców Wojennych zawierającego obrazy tego, co dokonało się w obozach. Czytelnicy w Chicago, Nowym Jorku oraz Waszyngtonie mieli dostęp do tych zatrważających informacji poprzez codzienną prasę i to samo tyczyło się czytelników w Greenville w Karolinie Południowej, Athens w Ohio czy w miejscowości Helena w stanie Montana, jak również w wielu innych amerykańskich miastach.

Niepokojącym jest to, że zdajemy sobie sprawę, jak wiele Amerykanie mogli na bieżąco wiedzieć na temat nazistowskich okrucieństw oraz zastanawiamy się, dlaczego informacje te nie poskutkowały wspólnie podejmowanym i zorganizowanym działaniem mającym na celu ocalenie ofiar nazizmu.

Dr Daniel Greene, kurator wystawy Amerykanie i Holokaust w US Holocaust Memorial Museum

w Waszyngtonie.

Wersja internetowa wystawy dostępna jest na stronie www.ushmm.org/americans.