Magazine Coachend Vlaanderen
21 December 2013
Meerzijdige partijdigheid en het zien van gemeenschappelijke belangen over de verschillen heen,
vormen de uitdaging in deze wijze van begeleiden. De teamcoach werkt verbindend: hij bouwt
bruggen door individuen te helpen zich authentiek te tonen, het team te helpen reflecteren over
haar identiteit en dit alles te situeren in een evoluerend groter geheel.
Een belangrijkste rol echter is die van leider: groepen worden een team als er een leider is die hen
kaders geeft en helpt een gedeelde visie op te bouwen. Mensen die samenwerken moeten door een
proces geloodst worden van bezinning over zichzelf: hoe willen ze samenwerken en hoe willen ze
als team een bijdrage leveren aan de organisatie? In de eerste plaats is het de leidinggevende die
deze kaders aanbiedt, maar veel leidinggevenden zijn inhoudelijk en taakgericht bezig en niet met
het vormgeven van het teamfunctioneren. Een coach kan de groep bij deze ontwikkelingsstappen
begeleiden. Het ‘coachen’ wordt in deze dus ruim opgevat en omvat ook leidinggevende en
mediationvaardigheden.
Ontwikkelcirkel
Op basis van jarenlang werken met teams ben ik gekomen tot een zeven-stappenplan waarbij de
groep in een cirkel gaat zitten en door het ontwikkelingsproces heen geloodst wordt. Bij voorkeur
krijg ik een tijdsduur toegemeten van twee dagen om de zeven stappen van de cirkel te doorlopen.
De ontwikkelcirkel maakt onderdeel uit van een consultancyopdracht. Na de intake met de
opdrachtgever en het coachen van de leidinggevende, wordt een communicatietraining van twee
halve dagen ingelast. Ik ben ervan overtuigd dat als teamleden bekwamer worden in onder meer
geweldloze communicatie en de toepassing van het kernkwadrant, de ontmoeting in de
ontwikkelcirkel voorspoediger verloopt. Het creëren van de goede voorwaarden voor het
ontmoeten van elkaar is van wezenlijk belang voor het ontwikkelingsproces.
Stap 1: Check-in en focus
De focus betreft de eerst formulering van het thema dat in de groep speelt. Meestal is dit de reden
waarom de coach gevraagd is het team te begeleiden.
Stap 2: Spelregels
De groep komt zelf tot spelregels voor zelfsturing. Het is zaak hierbij te voorkomen dat deze
spelregels enkel vanuit de ‘oude’ geschiedenis en ‘oude’ kaders tot stand komen, maar juist
bijdragen aan het creëren van meer vrije ruimte.
Stap 3: Persoonlijke inbreng
De coach geeft iedereen om beurt een afgemeten tijd om zijn verhaal te doen rond het thema van
aanmelding. In deze stap komt de expertise van de coach optimaal tot zijn recht: hij zal het
individu helpen zichzelf authentiek uit te drukken. Het gaat immers niet over meningen ventileren
of het acteren van de groepsrol; het gaat erom dat het individu zichzelf laat zien als mens.
8.