Leven is COMMUNICEREN is Leven De Wetten Voor Goede Communicatie | Page 45
Dit "doen nadenken" is niet bij elke algemeenheid, vaagheid of "modaliteit" nodig : vraag verduidelijking als ze
gebruikt worden om weerstanden te verwoorden, bij belangrijke thema's en bij terugkerende verwijzingen.
Mogelijks wil de ander iets anders uitdrukken dan zijn woorden voor jou betekenen. Soms zal doorvragen de ander
zelf doen vaststellen dat zijn dieptestructuur niet meer overeenstemt met zijn woordgebruik als gevolg van jaren van
generalisaties, vervormingen en deleties.
In “De structuur van de magie” leggen Bandler en Grinder met name uit dat ons taalgebruik zich bedient van
meerdere informatie-niveaus. We zagen al dat taal een oppervlaktestructuur heeft, maar daaronder verborgen
ook een dieptestructuur.
Als je zegt: “Ik begrijp bepaalde dingen niet,” is dit de oppervlakte-structuur van een diepere structuur die
uitdrukt: “Soms zijn er bepaalde dingen die ik niet begrijp.”
Door middel van vragen kan je de dieptestructuur aan de oppervlakte brengen: “Wat bedoel je precies met
“bepaalde?”, “Over welke dingen heb je het?”, “Wat precies begrijp je niet in verband met die dingen?” “Zijn
er omstandigheden waarin je die dingen wel begrijpt?” “Wanneer begrijp je die dingen niet?” …
Dergelijke vragen verschaffen je inzicht in onbewuste lagen van je bewustzijn, waar emoties en gevoelens
huizen. Dit inzicht is nodig om tot een verantwoorde keuzes te kunnen maken en bewust tot verandering te
komen.
Dr Milton Erickson gebruikte omgekeerde metamodel-patronen om mensen op een indirecte manier te
beïnvloeden en te hypnotiseren. Dit “Milton model” bestaat er voornamelijk in dat gewerkt wordt met vage en
zelfs bewust dubbelzinnige boodschappen, nominalisaties en indirecte opdrachten.
Door het weglaten van de dieptestructuur, wordt de reden voor weerstand tegen wat gezegd wordt weg
genomen. De gesprekspartner geeft betekenis aan wat gezegd wordt van uit zijn eigen dieptestructuur.
Tezelfdertijd vergt dit een, hoofdzakelijk onbewuste, inspanning van zijn hersenen waardoor zijn kritische
ingesteldheid afneemt (het is moeilijk gelijktijdig met twee boodschappen bezig te zijn op twee verschillende
niveaus) en hij extra gemakkelijk aanvaardt wat Erickson hem, meestal op indirecte wijze, vertelt.
Het Milton model wordt volop gebruikt in reclameboodschappen, verkoopstechnieken, politieke speeches en
in het algemeen in allerlei omstandigheden waarin het de bedoeling is anderen te beïnvloeden of overtuigen
zonder weerstand op te roepen.
45