Leven is COMMUNICEREN is Leven Als ELK Woord Telt | Page 33
Voorbarige thematisering / Richting van het gesprek bepalen
De dissonantie die als gevolg hiervan ontstaat kan je gesprekspartner ontmoedigen en bij hem defensieve
reacties uitlokken. Het is daarom van belang om eerst te beginnen met zijn zorgen en hierop te focussen. Andere
thema’s kunnen later aan bod komen.
Schuldvraag stellen
Het thema schuld ligt ook heel gevoelig. Het stellen van de schuldvraag leidt vrijwel altijd tot een defensieve
opstelling. Het is dus belangrijk om het thema schuld irrelevant te maken.
Ambivalentie onderschatten
Wanneer een persoon dissonant is, dan wijst dit op weerstandsgedrag. Weerstand ontstaat binnen een relatie als
verandering gevraagd of geëist wordt, wanneer de gevraagde verandering hoger is dan de mate van gereedheid
voor verandering. Door te snel over te stappen op het onderwerp “verandering”, zal de ander blokkeren. Gevolg:
“Hij trekt zich terug in zijn stelling” en er verandert voorlopig niets.
Oplossingen aandragen / Te snel advies geven:
Motiveringsgesprekken gaan over de persoon die je wil motiveren. Deze is dus de deskundige, want hij kent
zichzelf het best. Het is onze taak om te reflecteren en te herkaderen, niet om zelf keuzes in zijn plaats te maken.
De wet voorschrijven.
Hierdoor zal weerstand ontstaan en zal iemand niet snel geneigd zijn om te veranderen. De
verantwoordelijkheid en keuzevrijheid moet dus altijd bij de ander liggen om verandering te beogen. (Miller &
Rollnick)
Paradox
Motiverende gespreksvoering is als middel om tot verandering te komen een paradoxaal gegeven omdat de
vraag naar motivatie, het gesprek, vaak zelfs niet uitgaat van de persoon zelf. Op deze manier is het niet
eenvoudig om iemand intrinsiek gemotiveerd te krijgen. Het is daarom des te belangrijker dat de ander duidelijk
weet waarom hij overgaat tot actie en dat hij dit doet uit eigen belang. Zo niet is de kans groot dat hij achteraf
zal terugkomen op zijn beslissing.
Het is van belang om een veel ruimere basishouding te creëren die steunt op de principes van motiverende
gespreksvoering. Het gaat dan om een houding, die je consequent voortdurend toepast, zowel tijdens informele
als tijdens formele contacten. Wanneer motivering vanuit een team beoogt wordt, moet heel het team hierbij
betrokken worden, zodat die basishouding als het ware een voedingsbodem wordt die de ander kan ervaren en
die hem richting verandering duwt.
Het veranderingsproces vereist soms dat wij het onderwerp “verandering” op de agenda plaatsen, maar er
tezelfdertijd op letten de ander beslissingsrecht te geven, zodat initiatiefname en verantwoordelijkheid duidelijk
bij hem blijven liggen. Hierdoor zal hij meer handelen op basis van intrinsieke motivatie.
33