Leven is COMMUNICEREN is Leven Als ELK Woord Telt | Page 19
Men moet niet snel denken een afdoende oplossing te hebben gevonden. Dat blijkt ook uit mijn eigen
levensloop sinds 1982. Ik heb in die afgelopen jaren nog vier perioden meegemaakt waarin ik gedeeltelijk in een
waanwereld verkeerde, een situatie die een psychiater psychotisch zou noemen.
Wat ontbrak er aan mijn opvattingen dat ik, terwijl ik er toch alles van dacht te weten, weer psychotisch
werd?
Wat is die nog steeds onbegrijpelijke toestand die wij psychose noemen?
Hoe kunnen we psychotici goed helpen?
Of moeten we de hoop op een bevredigende oplossing maar opgeven?
Al meer dan de helft van mijn leven ben ik met deze vragen bezig. Met tientallen mensen die stemmen hoorden
heb ik gesprekken gevoerd. Wanneer zij mij daarom vroegen heb ik hen met mijn inzichten proberen te helpen.
Graag wil ik mijn ideeën met anderen delen: met psychotici en mensen die hun nastaan en wier leven vaak een
hel is geworden, en met therapeuten die met zoveel inzet toch nog zo weinig bereiken.
Volgens mij moet je een psychose altijd vanuit vier gezichtspunten bekijken:
1.
2.
3.
4.
als een ziekte,
een persoonlijke ervaring,
een falende aanpassing en
een contact met lichaamsloze personen.
Bij elke therapeutische benadering moet je alle gezichtspunten aan de orde laten komen. In mijn benadering ligt
de nadruk op het vierde gezichtspunt. Daarop ga ik uitvoeriger in, terwijl ik de eerste drie kort bespreek.
Een psychose is een zeer dramatische ervaring: het gaat gepaaid met een ernstig verlies van aanpassing en
dreigende destructie van je persoonlijk, sociaal en maatschappelijk leven. Bij psychotherapie met psychotici
moet men rekening houden met het totaal van iemands individuele bestaan. De therapeut moet handelen vanuit
het bewustzijn dat hij maar één van de helpers kan zijn. Wel moet hij zicht hebben op de andere aspecten en ze
beschouwen als elkaar aanvullend en niet als elkaar bestrijdend.
1. Psychose als ziekte
Dit brengt ons bij de gewone psychiatrie. De medische specialist veronderstelt een functiestoornis van de
hersenen en bestrijdt die met medische ingrepen als (psychiatrische) ziekenhuisopname en antipsychotische
medicijnen.
Mijn eerste psychotische perioden, die in de jaren zestig plaatsvonden en gepaard gingen met opname en
medicijngebruik, hadden bij mij sterke weerstand tegen dit gezichtspunt gewekt.
Bij mijn vorige publicatie was die weerstand verminderd,
Mijn verdere bemoeiingen met psychotici, psychiaters en verplegenden, en mijn herhaalde bezoeken aan
psychiatrische ziekenhuizen en psychiatrische afdelingen van gewone ziekenhuizen deden dit gevoel
ondertussen omslaan in waardering.
Hoewel er geen duidelijke biologische basis voor het idee van psychose als ziekte wordt gevonden, is het voor
de meerderheid van de psychotici de beste aanpak als de crisis op zijn hoogtepunt is.
2. Psychose als persoonlijke ervaring
De grenzen van je bestaan worden in korte tijd omvergehaald. Bevend van ontzetting treed je een nieuwe wereld
binnen, waar alles schijnt te bestaan wat je tot dan toe voor onmogelijk hield. Zelf ben je een Mensgod, de
nieuwe Messias, er is telepathisch contact tussen alle mensen. Je krijgt bezoek van Goden, overledenen,
19