Katalogi wystaw Katalog prywatnej kolekcji dzieł sztuki | Page 13
ANALIZA T WÓRCZOŚCI
Od początków świadomej drogi twórczej Brzozowski Frasobliwego wydaje się być trafną egzemplifikacją
kształtował swoją własną ikonografię i mitologię, meritum malarstwa nowoczesnego. Artysta wykorzybudując zawiłe i pociągające znaczenia, pokręt- stał motyw obecny głównie w sztuce ludowej, koronę
ne metafory, które nie podlegały tłumaczeniom za cierniową zastąpił jednak dziwacznym, karykaturalnym
pomocą naukowych wywodów, lecz docierać miały do hełmem. Pokraczna postać zmienia się przy zmianie
odbiorcy na zasadzie intuicyjnego rozpoznania, mno- perspektywy oglądu obrazu – nagle nakrycie głowy
żących się niepewności.
zmienia się w diaboliczny kocioł, z którego wyłaniają
Początki pracy twórczej związane były z typowy- się niepokojącego formy. Motywy egzystencjalne to
mi ćwiczeniami i wprawkami młodego adepta sztuki. główne elementy twórczości Brzozowskiego z tamDopiero wybuch II Wojny Światowej, przymusowy obo- tych czasów. Analiza treści obrazów, które wydają się
wiązek zrewidowania własnych priorytetów ukierun- być zwykłym studium formy zaskakuje. Organki (1950),
kował dalsze poszukiwania artystyczne. Niewątpliwe Rekwizytornia (1951) to kompozycje z ekspresyjnie
głęboki wpływ na całą działalność Brzozowskiego przekształconymi formami, intensywnym kolorem,
miała interdyscyplinarna współpraca z Tadeuszem które ukazują w sobie zestaw bogatych symbolicznie
Kantorem. Zapewne dzięki tej przyjaźni artysta zain- detali.
teresował się teatrem, a także dzięki niemu miał możW pierwszej połowie lat pięćdziesiątych artysta
liwość odkrywania awangardowych nurtów sztuki tworzył także malarstwo naścienne, często o temapowojennej.
tyce sakralnej. Reprezentatywnym dla tego typu prac
W 1946 roku Brzozowski brał udział w historycznej może stać się Wieczerza Pańska z absydy kościoła
wystawie Grupy Młodych Plastyków w krakowskim w Imielnie. Kompozycja zaskakuje, niepokoi nowoPałacu Sztuki. Ten ważny moment dla polskiej sztuki czesną formą, jednocześnie artysta wydaje się odczuzdefiniował i określił tekst uformowany przez Kantora. wać i pojmować mistykę miejsca – przedstawienie
Choć z dzisiejszej perspektywy wydaje się on nieco uczty z uczniami staje się także wizualnym przedstazbyt butny i naiwny, określa on postawę wystawia- wieniem Przemienienia Pańskiego. Choć realizacje
jących twórców, doświadczających ciężaru i powagi zespołu Brzozowskiego zdobyły uznanie, działalność
swoich czasów.
malarstwa monumentalnego nie znalazła później konPierwsze prace Brzozowskiego prezentują już tynuacji w twórczości plastyka. Jak jednak wskazują
dystans do rzeczywistości i skłonność do ucieczki badacze, praca w otoczeniu form barokowych i rokow sferę metafory. Około 1947 roku stworzył niezwykle kowych musiała oddziaływać na świadomość malarza.
ważne dzieła – Łazarza, Mesjasza, Pępek Świata czy Brzozowski nie naśladował ornamentów ani ikonografii,
Pogrzeb Rekina, które ukazywały radykalną pracę nad zdaje się jednak, że umiał wyciągnąć duchową esenmaterią, studia odejścia od figuracji lecz wciąż pozo- cję z bogatych stylów historycznych.
stające w sferze organiczności. Dzieła Brzozowskiego
Przenosiny do Zakopanego, pozornie stateczcharakteryzuje kubistyczne ujęcie formy, skompli- na posada nauczyciela rysunku w lokalnym „plastykowana, ale wyważona kompozycja oraz dosadne ku” otwiera nowy etap w życiu artysty. W latach 1954
odcięcie się od nurtów estetyzujących. Praca artysty –1956 powstaje cykl rysunków Balet. Uznany został
polegała na rozważnym, intensywnym planowaniu za punkt demarkacyjny stylów malarza. Ekspresyjna
płaszczyzny. Biegłość kompozycyjną i maestrię kre- linia, ale również wrażenie dokładnej analizy każdej
ski Brzozowski miał okazję wyćwiczyć podczas swojej kreski ukazują nam dziwaczny atlas postaci, marioasystentury na Politechnice Krakowskiej. Niewątpliwie netek poruszanych przez drobne linki. Całość serii
osoba Ludomira Ślendzińskiego motywowała młode- Brzozowski ujął w kostium futuro-średniowi eczgo artystę w dążeniu do perfekcji techniki.
ny, a pozornie lirycznym kompozycjom nadal cechy
W 1950 powstał słynny Prorok. Ta wyjątkowa kom- egzystencjalnej groteski. W tym okresie najprawdopopozycja inspirowana klasycznym motywem Chrystusa dobniej powstał tylko jeden obraz olejny. Dół ukazuje
13