ANALIZA TWÓRCZOŚCI
Wobec twórczości Witkacego trudno jest pozostać obojętnym. Artysta poprzez niekonwencjonalną formę atakował przyzwyczajenia publiczności, jednocześnie proponując własną perspektywę spojrzenia na dzieła sztuki w kontekście całokształtu zagadnień filozoficznych i artystycznych. Autor umiejętnie stawiając niełatwe pytania o sens sztuki, a także o kondycję człowieka, potrafił wskazać odpowiedzi i nakreślić ścieżki, którymi uważny widz i czytelnik może podążać także dzisiaj.
Chcąc wyróżnić główne zagadnienia twórczości Witkiewicza należy pamiętać przede wszystkim o Tajemnicy Istnienia oraz estetyce Czystej Formy. Celem sztuki artysty miało być wyrażanie uczuć metafizycznych. Jednocześnie jednak przewidywał on, że przyszłe społeczeństwo charakteryzować będzie zanik wszelkich uczuć metafizycznych i jedynie sztuka w Czystej Formie może umożliwić przeżycie Tajemnicy Istnienia. Dzieło sztuki ma przede wszystkim dać przeżycie bytu, jako „ jedności w wielości”. Najpierw oddziałuje swoją kompozycją opartą na grze barw i form, potem treścią. Chodziło głównie o zerwanie z realizmem i naturalizmem, należało odrzucić spójność logiczną różnych scen. Jak pisał sam Witkacy, chodziło o fantastyczność bez żadnego ładu i składu.
Malarstwo i fotografia były największymi pasjami młodego Witkacego, które szkolił pod kierunkiem ojca Stanisława. Początkowo malował głównie pejzaże, w tym celu wyjeżdżał do rodziny na Litwę. Swoje pierwsze wakacje poza domem spędził w 1990 roku właśnie u ciotki w Syłgudyszkach, z którą odwiedził Petersburg. Z czasem jednak zafascynował się najnowszymi trendami w malarstwie europejskim, które poznał w Wiedniu, Monachium i Paryżu, podróżując w latach 1904— 1908. Wtedy to porzucił prawie całkowicie malowanie z natury i zaczął tworzyć „ potwory – takie określenie nadał nowym obrazom syna Witkiewicz senior.
W latach 1908— 1914 wykonał serię rysunków, w których postać ludzką poddał groteskowej deformacji, kreując demoniczne istoty uczestniczące w irrealnych epizodach. Wybierając technikę rysunku węglem, z niezawodną intuicją wyczuł odrealniające możliwości czarno-białego obrazowania. Rodowód swych na poły imaginacyjnych kompozycji wywiódł z fantasmagorii Goi, Ropsa i Beardsleya – czołowych, jego zdaniem „ demonologów” XIX wieku. Głównymi bohaterami tych pozbawionych klarownej narracji scen są kobieta demoniczna i jej ofiara – bezwolny, zrozpaczony i skazany na zagładę mężczyzna. Kompozycje te nosiły enigmatyczne, niekiedy ironiczne tytuły, które, podobnie jak komentarze Do do cyklu Caprichos, miały pobudzać wielorakie skojarzenia i kreować złożoną metaforę.
Od 1915 roku rysował portrety węglem, nieznacznie podbarwione pastelem. Dzięki temu już wtedy osiągnął niezwykły, charakterystyczny także dla wielu późniejszych prac efekt, realistycznie rysowanych portretów z podkreślonym jaskrawo detalem i mającym ekspresyjne tło. W czasie pobytu w Rosji powstał zaś cykl rysowanych pastelami kompozycji astronomicznych( 1917— 1918).
Po wojnie Witkacy stał się głównym teoretykiem grupy Formistów. Zdobył sławę w kraju i uważany był przede wszystkim za malarza. Jednak twórczość Witkiewicza z tego okresu dalece odbiega od złożeń formistycznych. Nasycone krzykliwą kolorystyką, pulsujące wijącym się konturem określającym kształty niesamowitych stworów z pogranicza fantasmagorii i skojarzeń z rzeczywistością przedmiotową, charakteryzowało się odmiennym rodzajem bezpośredniej ekspresji, o większym stopniu intensywności.
W latach późniejszych zarzucił jednak malarstwo, wykorzystując swoje umiejętności w tej dziedzinie w celach już czysto zarobkowych. W przekonaniu, że Czysta Sztuka, powstająca zgodnie z teorią Czystej
NALEPKA NA ODWROCIE
120