International Studies Review - Issue 19 vol 6 alb | Page 20

VEPRIMI ME TË MITURIT
Masat e ndihmës dhe të mbrojtjes Ndaj të miturit i cili gjatë kohës së kryerjes së veprimit që me ligj është përcaktuar si vepër penale ose kundërvajtje , që nuk i ka mbushur katërmbëdhjetë vjet - fëmijë në rrezik nuk mund të zbatohet sanksioni i paraparë me ligj . Ndaj fëmijës në rrezik zbatohen masat e ndihmës dhe të mbrojtjes . Ndaj fëmijës në rrezik zbatohen masat e ndihmës dhe të mbrojtjes vetëm kur Qendra për punë sociale do të vlerësojë se gjendja e rrezikut shprehet në zhvillimin e personalitetit të fëmijës dhe edukimin e tij të drejtë dhe ajo mund të ndikojë që në të ardhmen të bëjë vepra penale ose kundërvajtje . Masat e ndihmës dhe të mbrojtjes janë masa të përcaktuara me ligj në sferën e arsimit , mbrojtjes shëndetësore , sociale , familjare dhe formave tjera të mbrojtjes . Masat për ndihmë dhe mbrojtje të përcaktuara me ligj mund të zbatohen edhe ndaj të miturit të vogël dhe të miturit të madh në rrezik . Për veprim të fëmijës , që me ligj është cilësuar si vepër penale ose kundërvajtje , si dhe për veprimin e të miturit të vogël ose të madh në rrezik që është cilësuar si vepër penale për të cilën është paraparë dënim me burg deri në tri vjet ose kundërvajtje , si dhe për gjendje tjera në rrezik , informohet Qendra për punë sociale kompetente sipas vendit të banimit të të miturit . Qendra vepron sipas informimit të Ministrisë për Punë të Brendshme , shkollës ose nga institucioni tjetër në të cilin i mituri është vënë në përkujdesje dhe edukohet , si dhe nga familja , i mituri , i dëmtuari dhe nga personi tjetër . Në afat jo më të gjatë se shtatë ditë nga pranimi i informimit ose njohurisë tjetër , e në raste urgjente jo më vonë se njëzetë e katër orë , qendra e thërret fëmijën respektivisht të miturin e vogël ose të madh në rrezik dhe familjen e tij dhe ngre procedurën me karakter të besueshëm për shkak të përcaktimit të fakteve dhe rrethanave të ngjarjes konkrete ose gjendjes në rrezik . Bisedën e mban përfaqësuesi nga ekipi profesional ose ekipi profesional i përbërë nga pedagogu , punëtori social , psikologu dhe juristi i diplomuar . Familja e zgjedh avokatin , e nëse nuk zgjedh avokat , atë e cakton Qendra sipas detyrës zyrtare nga lista e përpiluar nga Oda e avokatëve . Ndihma juridike për fëmijën , respektivisht të miturin e vogël ose të madh është pa pagesë . Avokati është i detyruar të japë mendim juridik për rastin në formë të shkruar në afat prej shtatë ditësh nga biseda me ekipin profesional .
SANKSIONET PËR VEPRA PENALE DHE KUNDËRVAJTJE
Për veprim që me ligj është përcaktuar si vepër penale ose kundërvajtje të kryera nga të miturit , në formë të njëjtë zbatohen dispozitat e Kodit penal , si dhe dispozitat e Ligjit për kundërvajtje dhe ligjet tjera në të cilat janë përcaktuar kundërvajtjet . Dispozitat e veçanta që vlejnë për kryerësit e mitur të veprave penale zbatohen nën kushte të përcaktuara në dispozitat e ligjit dhe ndaj personave të moshës madhore kur u gjykohet për vepra penale që i kanë kryer si të mitur , e me përjashtim edhe ndaj personave që kanë kryer vepër penale si të moshës madhore të vogël . Ndaj të miturit të vogël për veprim që me ligj është përcaktuar si vepër penale mund të shqiptohen vetëm masa edukuese . Ndaj të miturit të madh për veprim që me ligj është përcaktuar si vepër penale mund të shqiptohen masa edukuese , e me përjashtim mund t ’ i shqiptohet dënim ose masë alternative . i mituri i madh mund të lirohet nga dënimi nën kushtet e përgjithshme të përcaktuara me Kodin penal .