YÖNETİŞİM
12
YA İŞLER TERSİNE DÖNERSE !
Reverse Mobbing
“ Bir veya birkaç kişi tarafından diğer kişilere yönelik sistematik bir biçimde düşmanca ve ahlak dışı bir iletişim yöneltilmesi olarak ortaya çıkan psikolojik terör ” olarak tanımlanan mobbing ’ in birçok çalışanı canından bezdirdiğini ve hatta işten ayrılmalarına neden olduğunu biliyoruz . Peki , ya tersi olursa ? Çalışanlar yöneticilerine karşı aynı yöntemleri kullanırsa ? İşte o zaman Reverse Mobbing oluyor ve o da yazımızın ana konusu …
Yazı : Av . Altuğ Özgün , Av . Cihan Altuntuğ
Mobbing , günümüzde ; cinsiyet , yaş , tecrübe , eğitim , hiyerarşi vb . farklar
eği�
gözetmeksizin , tüm kültürlerde ve tüm iş kollarında ortaya çıkan bir davranış biçimi . Bu davranış biçimi eski olmasına rağmen bir kavram olarak mobbing ’ in ortaya çıkışı ve tanımlanması oldukça yeni sayılır . Mobbing genellikle işverenler tarafından , İş Kanunlarının işçiyi koruyan tazminat ve işe iade hükümlerinden kurtulmak için işçiyi istifaya zorlamak şeklinde sistematik olarak uygulanır ve bu süreçte mobbing ’ e maruz kalan işçi çoğu zaman psikolojik açıdan ciddi zararlar görür . Avrupa ve Amerika ’ da çoğunlukla mobbing hukuk literatürüne girdi , mobbing uygulamalarına karşı yaptırım yolları 1990 ’ lı yıllardan itibaren düzenlenmeye başlandı . Türkiye ’ de ise son dönemde Türk Borçlar Kanunu ’ nda yapılan değişiklik , mağdurların açtığı emsal davalar ve konu hakkında yürütülen farkındalık çalışmaları ile mobbing ülkemizde günden güne dikkat çeken bir olgu haline geldi .
MOBBİNGİN NASIL TANIMLANIR ? Mobbing İngilizce ’ de psikolojik şiddet , taciz , rahatsız etme anlamlarına geliyor . 1960 ’ larda terim ilk olarak biyoloji uzmanı Konrad Lorenz ’ in hayvan gözlemleri sonucu ortaya çıkmıştır . İş hayatında mobbing kavramı ise ilk olarak 1980 ’ lerde Heinz Leymann tarafın� ından kullanılmış ve mobbing , “ bir veya birkaç kişi tarafından diğer kişilere yönelik sistematik bir biçimde düşmanca ve ahlak dışı bir iletişim yöneltilmesi olarak ortaya çıkan psikolojik terör ” olarak tanımlamıştır . İlk başlarda mobbing ve bullying ( zorbalık ) kavramları birbirine