INmagazine Sayı : 5 (Ocak - Şubat - Mart) | Page 57

problem yaratacaktır. Objektifliğin, tek bir içimlik hap bir olmadığını bilerek, güncel pazar dinamiklerinin de belirli aralıklarla gözlemlenmesi gerekmektedir. İhale süreçlerinde kaçınılması gereken diğer bir husus ise esasen hâkim durumda olan teşebbüslerin özel sorumluluklarından doğmaktadır. Hakim durumdaki bir şirketin “ya öyle bir fiyat verdim ki kimseye kazandırmadım, zaten sürekli ben kazanıyorum, rakipler de rahatsız olmaya devam ediyor” şeklinde bir tavrı rekabet kuralları bakımından sorunlara yol açabilmektedir. Nitekim, Rekabet Kurulu’nun 09-35/877-206 sayılı Anadolu Cam-Şişecam Kararı, hakim durumdaki şirketlerin ihalelerde uyguladığı fiyat politikasının rakiplerinin faaliyetini zorlaştıracak veya onları pazar dışına itecek şekilde olmasının rekabet kuralları bakımından sakınca teşkil edebileceği ve yüksek cezalara maruz kalınabileceğini ortaya koymaktadır. Yine, örneğin; ürünlerin birbirine bağlanması da (bundling) bu kapsamda değerlendirilebilecektir. Sonuncu olarak, özellikle kamu ihaleleri bakımından çok önemli bir yeri olan şartnamelerdir. İhale süreçlerinde, şartnamelerin tek bir şirkete gelmesi, bu şartnamenin önceden istenmesi ya da önceden şartname taslağının bu şirkete gönderilmesi rekabet kuralları bakımından sorun teşkil edebilecektir. Böyle düşününce, tabii, ya devlet içerisinde ya da şirket içerisinde bir “kötü” personelin olduğu algısı oluşmaktadır. Ancak hiçbir kötü niyet ve suç olarak nitelendirilebilecek bir eylem gerçekleştirme amacı olmadan şartnamenin veya şartname taslağının tek bir şirkete gönderilmesi devletin iyilik yaptığını düşünmesinden kaynaklanabilir. Burada en büyük iş alında şartname taslağının sadece bize gelmesinin başarı olarak sayılmaması ve bu kültürün oluşturulmasıdır. PEKI YA TESPIT YÖNTEMI? İhaleler bakımından kilit role sahip olan departman satıştır. Piyasanın nabzını ve satış süreçlerini en iyi bu bölüm bilmektedir. Bu sebeple ilk olarak, satış departmanı çalışanlarından satışla ilgili en ince ayrıntıya kadar her şeyi öğrenmek gerekmektedir. Başka bir deyişle, ihale süreçleri başta olmak üzere tüm satışların işleyişi bakımından proaktif olunmalı, kişisel olarak işleyişin bir parçası olunmalı ve şirketin satış şartlarına, satışların kimlere, hatta tedarik ettiğimiz teşebbüslerin de kimlere satış yaptığına, satış fiyatlarına ve bu fiyatlardaki değişikliklere iyice vakıf olunmalıdır. Bu kapsamda, satış ve alım departmanlarına her türlü karmaşıklığı ve çelişkiyi gidermek için sorular yöneltilmelidir. Daha sonra ise dahil olunan ve olunacak olan tüm özel ve kamu ihale süreçlerinin tespit edilmesi ve bu süreçlerin yasalara uyumlu olup olmadığının analiz edilmesi, risklerin açığa çıkarılması gerekmektedir. Ancak yapılacak değerlendirmelerden önce ihale süreçlerini yöneten departman ve yöneticilerle sıkı ve devamlı bir iletişim içerisinde olunarak ihaleye doğrudan mı yoksa dolaylı mı girildiğinin öğrenilmesi; ihaleye girilen ürünlerin oluşturduğu pazarların Rekabet Kurulu kararları ile tespit edilmesi ve hakim durum analizlerinin yapılması gerekmektedir. Bu çerçevede, teşebbüsün pazar payı, piyasada kaç oyuncu bulunduğu, yasal veya diğer piyasa engellerinin bulunup bulunmadığı, pazara giriş-çıkışların kolaylığı gibi hususlar devamlı değerlendirilmelidir. İHALELER BAKIMINDAN KILIT ROLE SAHIP OLAN DEPARTMAN SATIŞTIR. PIYASANIN NABZINI VE SATIŞ SÜREÇLERINI EN IYI BU BÖLÜM BILMEKTEDIR. BU SEBEPLE ILK OLARAK, SATIŞ DEPARTMANI ÇALIŞANLARINDAN SATIŞLA ILGILI EN INCE AYRINTIYA KADAR HER ŞEYI ÖĞRENMEK GEREKIR. Özellikle, yanlış anlaşılmalara yol açabilecek ifadelerden kaçınılmalı ve çalışanların düşük performanslarının söylenilen şekilde yasalara hareket ettiğinden bahisle uyum sürecini sabote etmesi engellenmeli. Bu sebeple, çalışanlarla sürekli olarak iletişim halinde olunmalı ve proaktif olarak işleyişin içine girilmelidir. Diğer taraftan, çalışanlara riskli konuları bildirebilecekleri etkin bir ortam yaratılması da hiç göz ardı edilmemesi gereken bir husustur. Her ne kadar geriye dönük tüm ihalelerin incelenmesi ileride oluşabilecek risklerin tespiti bakımından önemli ise de kısıtlı zaman ve yoğun çalışma temposu içerisinde insanın pek vaktinin olduğu söylenemez. Dolayısıyla, en makul yöntem, incelenecek Z[B