INmagazine Sayı : 5 (Ocak - Şubat - Mart) | Page 56
ANALİZ
54
şılaşılabilecek rekabet hukuku sorunları ve kaygıları sadece satım yapan tedarikçi tarafında değil, alıcılar
tarafında da herhangi bir piyasada
söz konusu olabilmektedir. Diğer bir
ifade ile, rekabete aykırılıklar, alıcının rekabetçi bir ortam yarattığını
düşündüğünüz halde ihalenin anti-rekabetçi uygulamalara elverişli
olduğu, hatta bu tür davranışları şirketiniz aleyhine desteklediği ihaleler
şeklinde karşınıza çıkması mümkündür. Örneğin; ürün tedariki yapılan
bir şirketin parçalarını belirli tedarikçilerden alması, standartlarını da
kendisinin koyması ve tedarikçiyi,
daha iyi teknolojiye sahip rakipten
bu teknolojiyi öğrenmeye teşvik etmesi. Özellikle bu tür süreçler çok
dikkatli idare edilmelidir. “Rakibin
tedarikçisi/ne kadar veriyorsun? Dur
ben de bir sorayım” denilmesi ve sorulması dahi bilerek veya bilmeden
büyük miktarda tüketici refahının
erimesine sebep olabiliyor.
Bununla birlikte, herhangi bir piyasada gerçekleştirilen ihalede danışıklı hareket edilerek rekabet kurallarının ihlal edilebileceğine dair en
güzel örneklerden biri, ABD Adalet
Bakanlığı bünyesindeki Antitröst
Departmanı’nın (“Antitrust Division”), FBI ile birlikte yürüttüğü soruşturması neticesinde iki gayrimenkul
yatırımcısının ihalede danışıklı hareketini tespit ettiği davadır (6).
İhale süreçlerinde karşılaşılabilecek
diğer bir ihlal türü ise tedarikçilerin,
aynı pazarın farklı seviyesinde faaliyet gösteren teşebbüsler aracılığıyla girdikleri ihalelerde birbirleriyle
danışıklı hareket etmesidir. Bu ihlal,
ihale fiyatının belirlenmesi şeklinde olabileceği gibi, -ki aynı zamanda
rekabet hukuku düzenlemeleri ile
yasaklanmış olan yeniden satış fiyatlarının tespiti olarak nitelendirilecektir - rakip tedarikçilerin ihaleleri
paylaşılması suretiyle de meydana
gelebilmektedir. Bu çerçevede değerlendirilebilecek bir diğer davranış
tipi, aynı pazarın farklı seviyesinde
faaliyet gösteren bir teşebbüs aracılığıyla rakip tedarikçiler arası ihale
bilgilerinin değişimini mümkün kılan
İHALE SÜREÇLERINDE KARŞILAŞILABILECEK DIĞER BIR IHLAL
TÜRÜ ISE TEDARIKÇILERIN, AYNI PAZARIN FARKLI SEVIYESINDE
FAALIYET GÖSTEREN TEŞEBBÜSLER ARACILIĞIYLA GIRDIKLERI
IHALELERDE BIRBIRLERIYLE DANIŞIKLI HAREKET ETMESIDIR.
bir sistemin (hub-and-spoke) kurulmasıdır. İlkinde, bayiler arası rekabet
ortadan kaldırılmakta iken, ikincisinde ihaleye yönelik know-how, şartnameye ilişkin görüşler, stoklar, pazarlama ve fiyat stratejileri gibi rekabete
hassas sayılabilecek bilgiler aracı
üzerinden paylaşılmaktadır. Rekabet
Kurulu’nun 13.07.2006 tarih ve 065/655-183 sayılı Roche-Eczacıbaşı
Kararı konuya ilişkin açıklayıcı bir
örnektir.
Öte yandan, rakipler arasında böyle
bir sistem olmasa dahi, müşteri tarafından fiyat kırdırmak amacıyla gönderilmiş rakip teşebbüsün teklifinin
bulunması dahi o teşebbüsün zorlu
soruşturma sürecine dahil olmasına
ve Rekabet Kurulu tarafından istenilecek her türlü belgeyi sağlamak
yükümlülüğü altına girmesine yol
açabilecektir. Diğer bir ifadeyle, rakip
fiyatlarının veya tekliflerinin şirket
bünyesinde bulunması tehlikelidir. Bu
tür ihlallere daha çok konkur söz konusu ise reklamcılık, otomotiv parçaları gibi sektörlerde rastlanmaktadır.
Ayrıca rakip şirketlerin [