tirilmesi gereklidir? Uygulanmatikrarının hem de şirketlerin bünyesiya başlanmasından beri bu uyum
ne yeni katılan üyelerin bu bilince saprogramlarının içeriği ve sahip
hip olmasının sağlanması ve şirketin
olmaları gereken standart, çeşitli
uyum konusunda izlediği politikanın
düzenlemelerin konusu olmuştur.
tutarlılığını göstermek bakımından
Bunlar arasında çalışanlara reönemlidir. Bir şirketin etkin rekabet
kabet kuralları ile ilgili eğitimler
hukuku uyum programına sahip olup
verilmesi ve rekabet baskın simüolmadığının hukuki değerlendirilmelasyonlarının yapılması gibi husinde, mutlaka dikkate alınması geresuslar yer alıyor. Ancak ekonomik
ken konulardan biridir.
parametrelerin değişkenliği, değiKarşılaşılabilecek bir diğer problem
şen parametrelere paralel olarak
ise uyum programlarının etkinliğine
sektörel ihtiyaçların da değişmedair tespitlerin kamu ile paylaşılıp
si, rekabet otoritelerinin kurallapaylaşılmamasıyla ilgilidir. Bu bakımrı yorumlamaları ve benimsediği
dan da çıkarların dengelenmesi gerepolitikaların zaman içerisinde gekir. Bir taraftan halk nezdinde şeffaflişmesi, teknolojinin her geçen gün
lığın sağlanması gerekirken, diğer tadaha fazla olanağın önünü açması
rafta şirketlerin çıkarları veya piyasasebebiyle uyum programlarının
daki durumu göz ardı edilmemelidir.
temel içeriği aynı kalsa da, sürekli
Bilindiği üzere, kamu otoritelerinin
değişen bir yapıya sahip olması
her bir kararının keyfilikten vareste
gerekliliği açıktır. Örneğin, diğer EKONOMIK PARAMETRELERIN
olması gereklidir. Yani her kararın bir
uyum programlarında da olması DEĞIŞKENLIĞI, BUNA PARALEL
gerekçesi bulunmalıdır. Hem yeterli
gerekliliği sıklıkla vurgulanan re- OLARAK SEKTÖREL IHTIYAÇLARIN
bilgi ve tecrübeye sahip, sektör çıkarkabet uyum danışma hatlarının DA DEĞIŞMESI, REKABET
larını gözetecek uzmanların rekabet
şirket içerisinde muhakkak sağlanhukuku uyum programlarını değerOTORITELERININ YORUMLARININ
ması ve çalışanların rekabet uyum
lendirmesinin garanti altına alınması,
VE BENIMSEDIĞI POLITIKALARIN DA
programı kapsamında aldıkları
hem de her kararın gerekçeli olması
ZAMAN IÇERISINDE GELIŞMESINI
eğitimler sayesinde ileride akılda dahil tüm kamu ilkelerinin uygularında oluşabilecek herhangi bir GEREKTIRIYOR.
lamada kendini tam ve doğru olarak
soruyu yine bu hatlar aracılığı ile
göstermesi, şirketlerin çıkarları ile
rekabet hukuku danışmanlarına iletebilmesinin teşvik
kamu arasındaki şeffaflığın sağlanmasında önemli rol oyedilmesi gereklidir. Benzer şekilde bir çalışanın, rekabet
nayacaktır.
kurallarına herhangi bir aykırılığı da, adının ifşa edileceği
Sonuç olarak, şirketlerin rekabet hukuku uyum programkorkusu olmadan danışmanlara bildirebilmesinin de önü
ları uygulamalarının ve bu programları tüm faaliyetlerinaçılmış olacaktır.
de sürekli olarak yürütmelerinin önemi giderek artmakta
Bir başka örnek ise internet üzerinden eğitimlerin
ve bu yöndeki çabalar rekabet otoriteleri tarafından ülsağlanmasıdır ki sektör çalışanlarının değişmesi veya
keden ülkeye değişen oranlarda ödüllendirilmektedir. Bu,
şirket takımlarına yeni üyelerin katılması bakımından
olumlu bir gelişme olmakla birlikte kâr maksimizasyonu
çok büyük öneme sahiptir. Özellikle internetten eğitimin
motifi ile kolay yolu seçmek isteyecek olan şirketlerin bu
sağladığı yararlardan biri de bu tür eğitimlerin içerisinde
sistemi kötüye kullanarak hukuka aykırı işlemlerinden
pazara özel testlerin sunulması ve böylelikle rekabet
sorumlu olmadan kurtulmaları önlenmelidir. Tabii bu
uyum programının etkinliğinin ölçülmesi bakımından
düşünceyle yola çıkarak, rekabet hukuku uyum programperiyodik değerlendirmeye ve düzenli olarak şirketin
larını etkin bir şekilde sürdüren şirketler açısından bu
uyumunu ve risklerini gösteren raporların hazırlanmauyum programlarının ceza verilirken göz ardı edilmesini
sına olanak sağlamasıdır. Böylelikle rekabet kurallarına
öngören sistemler de tamamen çağdışı kalmaktadır. Bu
uyumun sadece bir program olmasından ziyade hem sözbakımdan rekabet otoritelerinin, kamu görüşlerini de
konusu uyumun sürekli kontrolüne imkan veren hem de
alarak rekabet hukuku uyum programlarına dair değerrekabet kurallarına uyum kültürünün oluşturulmasında
lendirmeleri ne şekilde yapacakları ile rekabet hukuku
büyük rolü olan bir sistem kurulmuş olacaktır.
uyum programlarının içeriğini mevcut, çağdaş koşul ve
Uyum programının içeriği bakımından değişkenlik geolanaklara göre nasıl şekillendireceklerini belirlemesi
rektiren bir diğer husus ise yüksek pozisyondakilere
önem arz etmektedir. Böylelikle hem şirketlerin çıkarları
pozisyonlarının gerektirdiği sorumluluğa uygun ve farklı
göz ardı edilmemiş hem de piyasadaki rekabetin sağlaneğitimlerin sağlanmasıdır. Kısacası, söz konusu içeriklere
ması ve toplumsal refahın maksimizasyonu yolunda büsahip uyum programları aslında şirketlerde hem uyum isyük bir adım atılmış olacaktır. 4
35