ESG
Bu bağlamda uluslararası muhasebe standartlarını belirleyen kurum olan IFRS ’ in Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu ISSB ’ nin yeni küresel / evrensel sürdürülebilirlik standartlarının 2023 yılının ikinci çeyreğinin sonunda , yani birkaç ay içerisinde yayımlanacağına dair resmi açıklamalar da bu alanın küresel önemine işaret ediyor .
Ülkemizde de benzer düzenlemelerin hazırlanıyor olması ise uyum için bir diğer kritik başlık serisini oluşturuyor . Emisyon Ticaret Sistemi , olası bir karbon / iklim vergisi , muhtemelen Borsa İstanbul bünyesinde bir karbon piyasası kurulması , Türk Taksonomisi gibi teknik hazırlıkların da hızla ilerlediğini belirtmek gerekir . Bu dönüşümde SPK , BDDK ve KGK gibi düzenleyici kuruluşlar da yeni mevzuat ve standartlara dair bazı çalışmalarını , ilgili rehberleri yayımlamaya başladı şimdiden . Yeşil varlık oranı , emisyon azaltım bildirim ve doğrulama yöntemleri gibi konular hem belirli uyum zorunluluklarına hem de çeşitli performans indikatörlerine bağlanabilen avantajlı koşullarla sürdürülebilirlik temalı kredilere konu teşkil ediyor . Burada kredinin literatürdeki ismiyle “ koyu yeşil mi açık yeşil mi ” olduğu ise taksonomi gibi düzenlemelerle şekillendiriliyor .
26
II . Yönetim Kurulu & Üst Yönetimde Yeni Riskler ve Sorumluluklar : Bu dönüşümün bir yandan finansman , yatırım stratejisi , raporlama , mal ve hizmet üretim dinamiklerini gibi pek çok birimi dönüştürürken şirketlerin Yönetim Kurulu ve tepe yöneticileri ( C-Suit ) dahil üst yöneticileri için yeni riskler ve ciddi ek sorumluluklar da oluşturmaya başlamış olması .
Pek çok farklı alt başlık barındırsa da buradaki riskleri ve sorumlulukları iki ana grupta değerlendirmek mümkün .
Taksonomisi gibi düzenlemeleri öne çıkartıyor . Bu bağlamda uluslararası muhasebe standartlarını belirleyen kurum olan IFRS ’ in Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu ISSB ’ nin yeni küresel / evrensel sürdürülebilirlik standartlarının 2023 yılının ikinci çeyreğinin sonunda , yani birkaç ay içerisinde yayımlanacağına dair resmi açıklamalar 4 da bu alanın küresel önemine işaret ediyor . Böylelikle şirketlerin hem iş yaptıkları ülkelerdeki ulusal düzenlemelere , hem AB gibi ekonomi bölgelerinin düzenlemelerine hem de küresel standartlara ve sorumluluklara uyum sağlaması , bu sırada ilgili tüm raporlama ve iç prosedür çerçevelerini revize etmeleri gerekiyor .
İlk ana grupta bir kısmı yeni şekillenmekte olan , bir kısmı ise şimdiden yürürlükteki ulusal ve uluslararası mevzuat ile açıkça belirlenen sorumluluklar yer alıyor . Bu grupta özellikle yukarıda değindiğimiz Avrupa Birliği ’ nin Kurumsal Sürdürülebilirlik Özenli İnceleme ve Raporlama Yükümlülüğü düzenlemeleri 5 özel bir öneme sahip . Zira bu çalışmalar daha resmi konsültasyon aşamasında iken ilgili soru setlerinde geleceğe dair dikkat çekici sinyaller yer alıyordu : ESG dönüşümünde hızlı ve kaliteli uyumun garanti altına alınabilmesi için şirketlerin Yönetim Kurulu Üyelerinin ve / veya tepe yöneticilerinin ( C-Suit ) şahsi olarak ne ölçüde sorumlu tutulması gerektiği ; örneğin para cezası dışında hapis cezası gibi adli yaptırımların ne kadar yerinde olacağı sorgulanıyordu . Şirketlerin bu alanlardaki uygulamaları insan hakları , çevre ve insan sağlığı gibi kritik alanlarda güçlü etkiler doğurduğu için tedarik zinciri ile sınırlı kalmayarak daha geniş tanımlanan değer zincirinin tamamına dair sorumlulukları ele alıyordu . Dolayısıyla hem yürürlükteki mevzuat hem de gelişmekte olan ve gelecekte karşımıza çıkmasını beklediğimiz mevzuat bu konularda gerekli özen ve hassasiyeti zorunlu kılıyor .
İkinci ana gruptaki riskler ve sorumluluklar ise daha belirsiz ve şirketlerin kaderi üzerinde çok daha büyük etki doğurma gücüne sahip . Bu alan henüz tüm ülkeler için geçerli olmasa da
4 ISSB ramps up activities to support global implementation ahead of issuing inaugural standards end Q2 2023 : https :// www . ifrs . org / news-and-events / news / 2023 / 02 / issb-ramps-up-activities-to-support-global-implementation-ahead-of-issuing-inaugural-standards-end-q2-2023 /
5 Corporate sustainability due diligence : https :// commission . europa . eu / business-economy-euro / doing-business-eu / corporate-sustainability-due-diligence _ en & Corporate sustainability reporting : https :// finance . ec . europa . eu / capital-markets-union-and-financial-markets / company-reporting-and-auditing / company-reporting / corporate-sustainability-reporting _ en