INmagazine Sayı 28 Etik ve İtibar Derneği INmagazine sayı 28 | Page 25

ellerinde bulunan dokümanları güncelleyerek sürekli birlikte çalıştıkları iş paydaşlarına bu güncellemeleri aktarmalarıyla mümkün olabilir .
Etik ihlallerinin otomatize sistemlerle takibi hususu açısından konunun irdelenmesinde de ilgili denetimlerin , uzman denetçiler tarafından sorgulanıp incelenmedikçe şirket büyük verisi taranarak çıkartılan otomatik finansal raporların tek başına finansal suçların ortaya çıkarılmasında yeterli etkiye sahip olmadığı söylenebilir . Zira yıllardır ABD Adalet Bakanlığı tarafından açıklanan soruşturmalarda en büyük finansal yolsuzluklar , şirket bütçelerinin satış ve pazarlama bütçesi adı altında yurtdışı şubelerine dağıttığı fonların amaç dışı kullanımıyla ortaya çıkmıştır . Bu fon aktarımlarının amacının , otomatik kontrol mekanizmalarıyla etik ve uyum açısından değerlendirilmesi hemen hemen imkânsız olup bu dağıtımın etik olarak yapılmasını kontrol eden bir uyum görevlisinin bulunması bu noktada önem taşımaktadır . Ancak şirketlerde uyum görevlisi atansa dahi her bir fon aktarımının uyumunun teker teker denetlenmesi insan
Ancak bu tip otomatik uyum
programlarının özellikle dünyanın
çeşitli yerlerinde aynı
etkiyle uygulanıp uygulanamayacağı
halen bir soru işaretidir
.
gücü açısından çok etkili olmayabilir . Bu sebeple otomatik bir sistem ancak aynı dağıtımın birçok defa yapılması durumunda , ilgili denetimin kolaylaştırılabilmesi için yarı otomatize edilerek kullanılabilir . Fakat topyekûn bütün denetimin otomatik sistemler üzerinden gerçekleştirilmesi , her zaman için suistimalcilere bir arka kapı , suistimal için geniş bir hareket alanı bırakacaktır .
Yukarıdaki açıklamalara pek çok farklı örnek eklemek mümkün olup , özetlemek gerekirse , otomasyon uyum programları uzun yıllardır süregelen insan / robot rekabeti ekseninde değerlendirildiğinde , yeknesak
uyum eğitimlerinin çalışanlara sunulması ve otomatik sistemler üzerinden ihlallerin kontrolü , her ne kadar şirketler açısından cazip ve etkili bir yol olarak gözükse de insan beyninin karmaşık sorunlar ve çözümler karşısında geliştirdiği mantıksal düzlemden uzak kaotik çözümlerin otomatik sistemlerin algılayamayacağı düzeyde olduğu ve bu sebeple tam otomatik bir uyum programının sadece her bireyin benzer kültüre sahip olduğu coğrafyalarda uygulamada başarıya ulaşabileceğini ancak bütün dünya ölçeğinde bu tip uyum programlarının başarısının kâğıt üzerinde ve sınırlı olacağını , ilgili programların yerelleştirilmesi ve bu yerelleştirilme için gerekli insan gücünün bulundurulmasının elzem olduğu söylenebilir .
Sonuç En başta yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere , günümüzde başta ABD olmak üzere tüm hâkim devletler , rüşvet ve yolsuzluk ile yaptırımlar konusunda oldukça kararlıdır . İnternet üzerinden kısa bir araştırıma yapıldığında dahi devlet kurumları dâhil olmak üzere pek çok kurumun , yurtdışında yaptığı yolsuzluk ve yaptırım ihlalleri sebebiyle ABD nezdinde yargılandığı ve yüksek meblağlı cezalar ödediği görülmektedir . Bu sebeple , başta ABD ’ de şubesi olan ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere her türlü global firmada yöneticilik yapan şirket sahibi ve üst düzey yöneticilerin , uyum programlarının getirebileceği finansal ve itibar yüklerini göz önünde bulundurarak şirket içinde bir uyum programı oluşturması ve bu programın uygulanması için uyum yöneticisi atayarak ilgili yöneticiye gerekli desteği vermesi , hem tam uyum içeren bir şirket kültürünün sağlanmasına hizmet edecek hem de şirketi ve kendilerini çeşitli finansal risklerden bağışık tutacaktır .
21