|
Bunlara ek olarak , geleneksel büyüme ve kar maksimizasyonu modelinin bir alternatifi olarak ortaya çıkan kurumsal sürdürülebilirlik konusunda , bir şirketin büyümesi ve elde edilen karın yanında ekonomik refah , çevresel bütünlük ve sosyal eşitlik unsurları da amaçlanmaktadır . Bu amaçlara paralel şekilde , sürdürülebilirliğin şirket ve paydaşlar için yarattığı değerler aşağıdaki başlıklarla örneklendirilebilir .
- Marka değeri , güven ve itibar sağlanması : Şirket faaliyetlerinin sosyal , etik ve çevresel kıstaslar değerlendirilmeksizin yürütülmesi şirket itibarını ve dolayısıyla değerini ( ve nihayetinde karlılığını ) olumsuz yönde etkilemektedir . Örneğin , otomobil üreticilerinin yakıt verimliliğine yönelik attığı adımların marka değerlerine olumlu etki ettiği gözlemlenmiştir . Buna kıyasla , bazı büyük şirketlerin çevresel farkındalık ve çalışma koşulları gibi konularda etik davranmadığına dair iddiaların kamuoyuna yansıması marka değerlerinin düşmesine yol açtığı ifade edilmektedir .
- Etkin risk yönetimi : Sürdürülebilirliği benimsemiş şirketler , performans sonuçlarının izlenmesi , raporlanması ve gerektiğinde iyileştirmelere dönüştürülmesi adımları , proaktif ve önleyici yaklaşım ve denetim mekanizmalarıyla riskleri etkin şekilde yönetebilmekte ve adaptasyon sağlayabilmektedirler . İlaveten , günümüzde daha uzun vadeli bir risk faktörü olarak değerlendirilen iklim değişimi , kaynak tüketimi gibi hususlarda önlem alınması da şirkete uzun vadede koruma sağlayacaktır .
- Tüketici talepleri : Çevresel , toplumsal ve sosyal değerlere önem veren şirketlerin tüketiciler tarafından daha çok tercih edildiği söylenebilecektir . Nitekim kurumsal sosyal sürdürülebilirlik ve tüketici algısı ile ilgili de sayısız tez bulunmaktadır .
|
UN Global Compact ’ in 2010 yılında
yapmış olduğu ve yedi yüzü aşkın
şirketin CEO ’ sunun katılımı ile yürütülen
bir araştırmada elde edilen
sonuca göre , şirketlerin sürdürülebilirlik
politikalarına yönlendiren
en etkili faktörler sırasıyla marka
değeri , güven ve itibar sağlanması ,
maliyet tasarrufu , karlılığın artması
ve tüketici talepleri olduğu gözlemlenmiştir
.
- Yatırım ve sermayeye erişim : Günümüzde
|
yatırımcıların da kurumsal sürdürülebilirliğe önem veren şirketleri tercih ettikleri gözlemlenmektedir . Paydaşların ihtiyaçlarının mümkün olan en iyi şekilde karşılanabilmesi için şirket faaliyetlerinin yalnızca finansal açıdan değil , sosyal ve çevresel kriterler de göz önüne alınarak yürütülmesi önemli bir etki yaratabilmektedir .
- Nitelikli iş gücünün çekilmesi : Günümüzde çalışanların kişisel değerleriyle örtüşen şirketlerde çalışmayı tercih ettikleri ve bunun çalışan bağlılığını ve motivasyonu arttırdığı söylenebilecektir . Deloitte tarafından yayımlanan bir çalışmada , Z Jenerasyonunun seçtiği işyerlerinde sosyal aktivizmi önceki jenerasyonlara nazaran çok daha fazla önemsediği , çalışmayı seçtiği şirketin misyonunun kendi vizyonuna paralel olmasına değer verdiği ve çalışacağı şirketleri sadece ürün ve hizmet kalitesi üzerine değil , etik değerler ve sosyal etki bazında da değerlendirdiği belirtilmiştir 3 .
- Yeni iş fırsatları ve inovasyon olanakları : Sürdürülebilir bakış açısı ve buna dair çözümlerin aranması ve üretilmesi , yaratıcı ve inovatif fırsatların ve düşüncelerin önünü açabilmektedir . Örneğin , çevreyi koruma bilinciyle hareket etmenin de katkısı ile elektrikli otomobiller veya enerji
|
tasarruflu elektrikli eşyaların üretildiği gözlemlenebilmektedir .
UN Global Compact ’ in 2010 yılında yapmış olduğu ve yedi yüzü aşkın şirketin CEO ’ sunun katılımı ile yürütülen bir araştırmada elde edilen sonuca göre , şirketlerin sürdürülebilirlik politikalarına yönlendiren en etkili faktörler sırasıyla marka değeri , güven ve itibar sağlanması , maliyet tasarrufu , karlılığın artması ve tüketici talepleri olduğu gözlemlenmiştir .
Bu anlamda Türkiye ’ deki çalışmalara bakıldığında ilk karşılaşılan çalışma , Borsa İstanbul Endeksi ’ nin ( BIST ), şirketleri kurumsal sürdürülebilirlik hususunda teşvik etmek amacıyla Refinitiv Enformasyon Limited Şirketi (“ Refinitiv ”) adlı şirket ile bir işbirliği yaparak çıkardığı BIST Sürdürülebilirlik Endeksi olabilecektir 4 . Buna göre Refinitiv , uluslararası sürdürülebilirlik kriterlerini dikkate alarak şirketleri değerlemekte , bu kriterlere göre eşik değerlerini aşan şirketler de BIST tarafından hesaplanacak olan endekse dahil edilmektedir .
BIST Sürdürülebilirlik Endeksinin amacı , Borsa İstanbul ’ da işlem gören ve kurumsal sürdürülebilirlik performansları üst seviyede olan şirketlerin yer alacağı bir endeks oluşturulması , Türkiye ’ de ve özellikle Borsa İstanbul şirketleri arasında sürdürülebilirlik konusundaki anlayış , bilgi ve uygulamaların artmasıdır . 1 Kasım 2019 tarihi itibarıyla döneminde endekste 56 şirket bulunmaktadır . Endekste değerlendirme sürecinde dikkate alınan kriterler , çevre biyoçeşitlilik , iklim değişikliği , insan hakları , tedarik zinciri , şirket yönetim kurulunun yapısı , yolsuzlukla mücadele çalışmaları , sağlık ve güvenliktir .
Kendini İhbar Etme ( Self-Reporting ) Türk hukukunda , şirketlerin çalışanları tarafından yapılan usulsüzlüklere ilişkin iç soruşturmalar yürüterek
|
9 |