dan getirilen ve kotaların , kadınların “ kurban ” rolünü kabulü anlamına geldiğini ileri süren birtakım eleştiriler bulunuyor . 5 Bunun yanında , kotaların bu kotalardan faydalanabilen birkaç kadın haricinde , kadın çalışanların geneli bakımından bir iyileştirme sağlamadığı yönünde araştırmalar mevcut . 6 Yine , yasal mevzuatla getirilen , yüksek düzeyde belirlenen ve kısa bir geçiş döneminin ardından uygulanmaya başlanan kotaların , şirket performanslarında kısa dönemde düşüşe neden olduğunu ortaya koyan bazı çalışmalar söz konusu . 7 Öte yandan , kısa vadeli etkilerin ötesinde , söz konusu kotaların şirket performanslarına orta-uzun vadeli muhtemel olumlu etkilerinin altını çizen araştırmalar da bulunuyor . 8
Kotaların özellikle belli bazı koşullarda iyi çalıştığı konusunda bir kabul söz konusu . Örneğin , “ patika bağımlılığı ” bulunan , yani kadınların kurumsal merdivenin basamaklarını
|
BIST-100 ’ deki şirketlerin
yönetim kurulundaki kadın
üye oranı 2019 ’ da % 13,7
iken 2020 yılında % 15,6 ’ ya
yükselmiş , bağımsız üyeler
arasında kadın yönetim
kurulu üyesi oranı da
% 17,7 ’ den % 20,2 ’ ye yükselmiş
bulunuyor .
tırmanmak için yeterli “ network ” e sahip olmadığı şirketlerde , kariyer yollarının “ centilmenler kulübü ” üyelerince erkek çalışanlar lehine çizildiği kısır döngüyü kırmak için kotaların etkin bir araç olacağı düşünülüyor . Ek olarak , ayrımcılığın , kadın temsiliyetinin daha az olmasının ana nedeni olduğu durumlarda da kotaların güçlü bir araç olabileceği dile getiriliyor . Böylelikle , liderlik pozisyonunda
|
bulunan kadınların , diğer kadınları desteklemesi ve güçlendirmesi ya da en azından , erkek liderler kadar ayrımcı davranmaması yoluyla , geleceğin kadın liderlerinin yetişmesi mümkün olabilir . Ayrıca , kadınların liderlik pozisyonlarında görünür hale gelmesiyle , erkekler , liderlikle özdeşleştirilen ( sertlik , kendine güven gibi ) özelliklerle , geleneksel olarak kadınlarla özdeşleştirilen ( nazik ve uyumlu olma gibi ) özelliklerin bağdaşmadığı yönündeki ön yargılarını azaltabilir ve böylece , erkeklerin kadın liderlere bakış açıları değişebilir . 9 Bu çerçevede , kısa vadede birtakım olumsuz etkilerinin olabileceğini dikkate almakla birlikte , kotaların orta ve uzun vadede şirketlerde cinsiyet eşitliğini sağlamak konusundaki yararlarının , kısa vadedeki olası sakıncalarını aşacağına inanıyoruz .
Başta kotalar olmak üzere , cam tavanın kırılması yönünde atılacak somut adımlar şirketlerin cinsiyet çeşitliliğini sağlamak yönündeki kararlılıklarını göstermek , şirket itibarını artırmak , yatırımcı algısını etkilemek , paydaş katılımı ve sosyal fayda sağlamanın da ötesinde faydalar yaratıyor . Kadınların lider pozisyonlarda yer aldığı , yönetiminde söz sahibi olduğu şirketlerde etik dışı davranışlardan kaynaklı risklerin de büyük ölçüde azaldığını görüyoruz .
Etik ve uyum konusunda yapılan çalışmalar , kadın çalışanların erkek çalışanlara kıyasla etik dışı davranışlarda bulunmaya çok daha az meyilli olduğunu açıkça ortaya koyuyor . Örneğin , TEİD ve KPMG tarafından ortaklaşa hazırlanan “ Bir Suistimalcinin Profili 2020 ” raporuna bakıldığında , şirketlerde varlıkların kötüye kullanımı , zimmet , satın alma suistimalleri , çı-
|
21 |