MAKALE
40
Şirket tarafından bir müşteriye pahalı bir gömlek veya parfüm gibi aradaki ticari ilişki ile hiçbir bağlantısı bulunmayan ve kişinin kişisel kullanımı için bir hediye verilmesi çıkar çatışmasının bu türüne ilişkin bir örnek olarak gösterilebilecektir.
d. Şirket Varlıkları ve Bilgilerinin Kişisel Kullanımı Şirketin varlıkları; şirketin sahip olduğu maddi ve manevi kaynaklar, finansal varlıklar, ekipman, yazılım araçları, taşınmazlar ve diğer tüm fiziksel varlıkları ifade etmektedir. Bu varlıklar şirketin operasyonlarını sürdürmesi için gerekli olup, yalnızca şirketin iş süreçleri ve iş faaliyetlerinde kullanılmalıdır.
Şirket bilgileri ise; şirketin ticari sırları, müşteri verileri, finansal raporlar, fikri mülkiyet bilgileri, pazarlama ve satış stratejileri ve diğer gizli bilgileri kapsamaktadır. Bu bilgilerin gizli bilgi statüsünde olmasının en büyük nedeni; bu bilgilerin şirketin rekabet avantajını koruyan önemli varlıklar olmasıdır. Bu sebeple de bu bilgiler yalnızca şirketin yetkilendirdiği kişiler tarafından şirket varlıklarının kullanımında olduğu gibi yalnızca şirketin iş süreçleri ve faaliyetleri için kullanılmalıdır. Aksi takdirde; şirketin verimliliği, finansal durumu veya itibarı gibi şirket nezdinde ciddi zararlara neden olabilecektir.
Şirket bilgilerinin kişisel çıkarlar için kullanılması durumuna; bir şirket çalışanının rakip şirkette daha üst pozisyonda bir iş teklifi için şirkete ait gizli ticari bilgileri rakip şirket ile paylaşması örnek gösterilebilecektir.
3. Çıkar Çatışmasının Etkin Yönetimi Çıkar çatışmaları, şirketin güvenilirliğini ve verimliliğini olumsuz etkileyebilir, karar alma süreçlerini manipüle edebilir ve uzun vadeli başarısını tehlikeye atabilir. Bu nedenle, şirketlerin çıkar çatışmalarını etkin bir şekilde yönetmeleri, sürdürülebilir başarıları için kritik öneme sahiptir.
Çıkar çatışmalarının etkin yönetimi, yalnızca dışsal veya içsel zararlardan korunmayı değil, aynı zamanda iş ortamının daha etik, adil ve şeffaf bir hale getirilmesini de sağlamaktadır. Şirketler, çıkar çatışmalarını tanımlayarak, uygun önlemler alarak ve sürekli olarak bu süreçleri izleyerek etkili bir yönetim sağlayabilecektir.
a. Çıkar Çatışmalarının Tanımlanması ve Farkındalık Yaratılması Çıkar çatışmalarının etkin yönetimi, doğru bir şekilde tanımlanması ve farkındalık yaratılmasıyla başlayacaktır. Çalışanlar ve iş ortakları, çıkar çatışmasının ne olduğunu, şirketin prosedür ve politikalarına nasıl uyulması gerektiğini anlamalıdır. Bu farkındalığın artırılması için de şirket nezdinde çıkar çatışmasının ve yönetiminin açıklanmasını içeren eğitim ve farkındalık programları uygulanabilecektir. Aynı zamanda; şirket içi güçlü bir etik kültürünün yaratılması adına şirketin etik kodunun güçlendirilmesi ve bu konuya yönelik çalışanların ulaşabileceği prosedür ve politikalar yaygınlaştırılabilecektir.
b. Çıkar Çatışmalarının Beyan Edilmesi Çıkar çatışmalarının erken tespiti, çıkar çatışmalarının daha büyük problemlere yol açmadan çözülmesini sağlayabilecektir. Bu sebeple, şirketler çıkar çatışmalarını tanıma ve beyan etme sürecini açık ve sistematik bir şekilde yönetmelidir. Şirket çalışanlarından belirli aralıklarla çıkar çatışması beyanı alınmasına ve yeni bir beyan alınmadan önce herhangi bir çıkar çatışması durumu meydana gelmesi ihtimalinde çalışanların bu durumu en kısa sürede şirkete bildirmesi gerektiğine yönelik çalışmalar yapılabilecektir.
c. İzleme ve Denetim Mekanizmaları Çıkar çatışmalarının etkin yönetiminde; izleme ve dış denetim mekanizmalarının oluşturulması çok önemli bir rol oynamakta olup, çatışmaların objektif ve şeffaf bir şekilde ele alınmasını sağlayacaktır. Bunun için de şirket nezdinde etik