History, Wonder Tales, Fairy Tales, Myths and Legends Geschiedenis van de Familie Adriaens | Page 23
Aloïs, de oudste, is de eerste die vertrekt: hij koopt een huisje op “Den Drouk”, De Driehoek dus, thans Sint
Annaweg. Dit kleine wijkje telde rond 1830 11 huizen. Nu, bijna 80 jaar later, staan er een vijftiental.
Uit mijn jeugdjaren herinner ik me dat de wijk eind der vijftiger jaren een ietwat troosteloze aanblik bood : een slecht
onderhouden straat die overging in een veldpaadje; een boerderij en wat huisjes langs één kant van de straat, een rij
kleine arbeiderswoningen op de tegenoverliggende kant. Het huisje van Aloïs was in 1935 of 1936 volledig
uitgebrand en vervangen door “den thuis” van onze vader : een meter of vijf, zes breed aan de straat had tante Rachel
het later achteraan uitgebreid met een veranda om meer ruimte te creëren. Daarachter was een lange, smalle
moestuin van waaruit men uitkeek over de velden naar de Dwarsstraat en den Borrekent. Toen reeds, eind jaren 1950
dus, lag het voetbalplein van Denderhoutem centraal tussen die drie woonkernen. Naast de Driehoekstraat (Sint
Annaweg), destijds een kasseibaan van een meter of vier breed, verbonden vooral veldwegeltjes den Drouk met de
rest van Denderhoutem. Enkel het Pastorijstraatje was verhard met tegels en sloot aan op andere smalle baantjes die
achter het Dorp door naar De Molenstraat liepen en op hun beurt aftakkingen hadden naar onder meer Den Borrekent
toe.
Uit de dorpskaart van 1830 leren we dat er destijds volgende beroepen op “Den Drouk” voorkwamen : landbouwer,
handelaar, kuiper, schaapherder. Toen Aloïs er een kleine honderd jaar later ging wonen, zal hij waarschijnlijk als
“landbouwer” of “handelaar” te boek gestaan hebben : Naast het obligate moestuintje voorzag een handeltje in
zuivelproducten in het onderhoud van zijn gezin. Vader deed daar nogal geringschattend over : “Hij ging bij de
boeren wat eieren en melk bedelen en ging die dan op de markten in het omliggende verkopen”. Veel moet het
alleszins niet opgebracht hebben, want tussendoor werkte Aloïs als losse arbeider in de omliggende steenbakkerijen,
vooral als steenperser. Ook trok hij minstens een vijftal keren te voet mee naar Frankrijk om te gaan helpen met de
bietenproductie. … Maar in die tijd was dat geen uitzondering : een zeer groot deel van de inwoners van
Denderhoutem combineerde het werk op hun boerderijtje met seizoenswerk en losse werkopdrachten in dienst van
lokale fabrikanten of aannemers.
DE FRANSMANNEN
In Het Nieuwsblad van 2/9/2005 vond ik volgend artikel over deze vorm van seizoenarbeid die destijds zo typisch was
voor onze streek :
De Fransman krijgt een standbeeld - Seizoenarbeiders gehuldigd met groots volksfeest
HELDERGEM - Zaterdag 3 september krijgt Heldergem als vierde deelgemeente van groot-Haaltert ook een beeld.
Ontslagnemend burgemeester Valentine Tas schenkt persoonlijk het beeld van de seizoenarbeider - in de
volksmond De Fransman genoemd - aan de gemeente. Alle verenigingen helpen mee om er een groot dorpsfeest
van te maken.
Het kleine Heldergem stond in de vorige eeuw bekend als Fransmansdorp . Omdat er nauwelijks industrie was
zagen de mannen zich verplicht seizoenarbeid te gaan verrichten in Frankrijk. Een eerste ploeg vertrok al rond
Pinksteren voor het uitdunnen van de bieten. Later was er de graanoogst, vervolgens het rooien van de bieten en
soms volgde nog het werk in de distilleerderij of in de suikerfabriek. Het was hard labeur, maar voor velen was het
een noodzaak om het gezin op een behoorlijke manier te laten overleven.
Als hommage aan die mensen komt er nu een standbeeld van de seizoenarbeider. Heldergem is daar fier op en is
bereid mee te werken om van de inhuldiging een grandioos feest te maken. ,,We hebben ook een speciale editie van
de Gazet van Heldergem uitgegeven", vertelt William Minnaert van de dorpsraad. ,,De Heemkundige Kring van
Haaltert en vooral Heldergemnaar Roger De Troyer verrichtten enorm veel opzoekingswerk en schetsten een mooi
beeld van het werk van de Fransmannen ."
Unieke koetsen
,,Als Heldergemnaren zijn we enthousiast over het bronzen beeld dat door kunstenaar Herman De Somer werd
gemaakt. We zagen nog maar het ontwerp. Het is realistisch maar mooi. We vonden tal van mensen bereid om er
een fee 7B&