History, Wonder Tales, Fairy Tales, Myths and Legends Geschiedenis van de Familie Adriaens | Page 190

DAENSISTEN IN LEBEKE EN KERKSKEN
De herinnering aan de daensistische strijd - zelfs aan de beginjaren van vóór de Eerste Wereldoorlog - is bij vele
mensen in de Denderstreek nog zeer levendig. Weliswaar zijn alle directe getuigen uit die periode allang gestorven,
maar ze hebben hun verhalen doorgegeven aan hun kinderen en kleinkinderen. Die vertellen trots dat op de wijk
Lebeke in Outer smid Lambrecht werd geboren en dat advocaat De Backer geboren werd op een kleine boerderij in
de Denderhoutemse Lebeke. De daensisten werden er aanvankelijk ‘roelanders’ genoemd, naar hun blad Klokke
Roeland dat vanaf 1891 verscheen. Later kregen ze ook de naam van groene democraten en hun vijanden spraken van
groene socialisten, volksfoppers en dommekraten. Ook ‘daensist’ was oorspronkelijk een scheldnaam, maar hij werd
in de loop der jaren een eretitel.
De wijk Lebeke ligt verdeeld over de gemeenten Denderhoutem (nu deelgemeente van Haaltert), Outer en Nederhasselt. De sociale strijd was er eind 19de eeuw en gedurende de eerste helft van de 20ste eeuw zeer hevig, met
plaatselijke voorvechters die ofwel de zijde van Daens of die van Woeste kozen. De weinige liberalen en socialisten
die toen op het Vlaamse platteland woonden, kozen bijna allemaal de kant van de daensisten. Niet zozeer uit
sympathie voor priester Daens, maar omdat alleen de daensisten een valabele oppositie konden vormen tegen de
oppermachtige Katholieke Partij.
Invloedrijk en machtig waren de daensisten in Denderhoutem. En ze lieten dat ook naar buiten uit zien. Elk jaar op de
derde zondag van september was het kermis in de Knibberhoek in Lebeke. De daensistische fanfare ‘Groeien en
bloeien’ was er telkens bij en manifesteerde in vier cafés luidruchtig haar aanwezigheid. Het eerste café was bij de
‘Groenen’; daarna gingen ze bij Trezeke Mant, Petrus Perdaens en het laatst bij Gust Raes. Daar werd regelmatig
meeting gegeven. De spreker kroop dan op een bierton en sprak vol overtuiging het volk toe, over de slechte toestand
van de arbeiders en over het juk van de rijken. Als slot zongen alle aanwezigen: "’t Moet beteren, ’t moet beteren /
Dat zingen we hier heel vrij. / ’t Moet beteren, ’t zal beteren / Door de Christene Volkspartij". Ook de katholieke
fanfare ‘Moed en Volharding’ deed haar ronde op de kermis en de katholieken trachtten de daensisten uit te dagen.
Wat hen soms duur te staan kwam.
De grote figuur van de daensisten in Denderhoutem en omgeving was Aloïs De Backer. In zijn jonge jaren was hij
goed bevriend met Frans Bayens, een dichterlijke natuur die ze in Lebeke Melsjn noemden. Met z’n tweeën trokken
ze vaak naar de Herlinckhoofse bossen: Melsjn om te werken, Aloïs om te studeren. Want De Backer wilde advocaat
worden, door zelfstudie. Melsjn is later een van zijn trouwste aanhangers geweest. Aanvankelijk werkte De Backer
bij notaris Maes in Denderhoutem. In februari 1890 trouwde hij met diens dochter. Volgens de overlevering, niet
helemaal met de goedkeuring van zijn schoonouders.
Toen hij advocaat was en de geleerde man van het dorp, vergat hij zijn mensen niet. Hij nam allerlei maatregelen ten
gunste van de arbeiders en spoorde de kleine boeren aan tot samenwerking. Hij stichtte melkerijen en een
coöperatieve weverij waar Mien den Baard eerste wever was. De boeren wilde hij nieuwe methodes aanleren en
nieuwe teelten zien uitproberen. Op de boerderij van zijn vader gaf hij het voorbeeld. Ze werd opgefleurd met een
siertuin. Tegenover de boerderij in de natte weide werd een vijver gemaakt om er vis op te kweken. Op de rest van de
grond plantte men fruitbomen, vooral mirabellen, en werden bessen gewonnen. De kinderen uit de buurt konden er
gaan plukken voor een cent de kilo. Hij ijverde voor de export van groenten en fruit naar Engeland en droomde ervan
dat Vlaanderen de moestuin en de boomgaard van Engeland zou worden.
De grote tegenspeler van Daens in Denderhoutem was pastoor Willem Van de Putte, een autoritair man en broer van
de katholieke drukker Clemens Van de Putte uit Aalst die er een concurrent was van drukker Pieter Daens