Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 24 | Page 8

2 0 1 4 Ocak SAYI: 24 FMF Hastalığı ve Uçuş Familial Mediterranean Fever (Ailevi Akdeniz Ateşi, Ermeni Hastalığı), kalıtsal otoinflamatuvar hastalıklar içerisinde en sık görülen hastalık olup ülkemizdeki sıklığı binde 1’dir. Ailesel geçiş ve sıklıkla Doğu Akdeniz bölgelerinde görülmesi tipiktir. Hastaların çoğunda tekrarlayan ateş atakları, karın ağrısı, akut monoartrit; periton, plevra, perikard ve skrotumu tutabilen serozit ve deri döküntüleri görülebilir. Bazı olgularda apandisit ağrısına çok benzeyen karın ağrısı tek bulgu olabilir. Nöbetler sırasında kan lökositi ve CRP yükselebilir, ancak fibrinojen seviyesinin yükselmesi daha özgül bir bulgudur. Ataklar genellikle 24-48 saat sürer. Hastalarda nöbetler dışında hiçbir belirti yoktur. Uzun dönemde vücutta değişik organlarda “amiloid” birikimi sonucu kalp ve böbrek yetmezliği, bilinç kaybı, felç gibi sorunlar ortaya çıkar. FMF’in prognozunu belirleyen en önemli faktör organ tutulumudur. Genel tedavisi Kolşisin’dir. Sivil havacılık mevzuatında (JAR, ICAO), FMF’e ait özel bir hüküm yoktur. Bununla birlikte sivil havacılık mevzuatının hastalıklar konusundaki genel yaklaşımı; Sınıf 1 ve Sınıf 2 sağlık sertifika sahipleri ya da adaylarında görevlerini kolaylıkla uygulamalarını engelleyecek konjenital ya da edinsel, akut ya da kronik herhangi bir anormallik, aktif patolojik bir durum olmaması yönündedir. Bu bağlamda FMF hastalığı olan bir pilot adayının “uçuşa elverişsiz” olarak değerlendirilmesi gerekir. Ancak pilot olduktan sonra FMF tanısı alan bir kişiye uçuşa elverişlilik kararı verme yetkisi AMS’dedir. Böyle bir durumda AMS tarafından OML kısıtlaması ve yakın takip ile elverişlilik kararı verilebilir. Pilot, ataklar sırasında ya da tedavi aldığı sürece “uçuşa elverişsiz” olarak değerlendirilmelidir. Çünkü FMF tedavisinde kullanılan Kolşisin elverişsizlik kararı gerektirir. Ayrıca organ tutulumu gelişmişse hastalığın komplikasyonları açığa çıkmaya başlamış demektir ve yine elverişsiz olarak değerlendirilir. Kaynaklar: JAR-FCL 3 ; ICAO Ek 1 ; JAA Manual of Civil Aviation Medicine, Chapter 19. Hazırlayan: Dr. Nazım Ata. Hava ve Uzay Hek.Uzm. (Eskişehir Asker Hast. USAEM) 596