Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 23 | Page 18

2 0 1 3 Eylül

Yukarıdaki belirtilerden biri tanımlandığında, durum
muhakemesinin yüksek seviyelerini yeniden yapılandırmak mümkün olabilir. O andaki hareket tarzına devam
edilebilir ve aktif bir şekilde daha fazla bilgi araştırılabilir. Bunu yapmadaki karar, içerilen risklerin değerine ve
belirtilerin önemine bağlı olmalıdır. Alternatif olarak, o
andaki hareket tarzı durdurulabilir. Belirtiler önemliyse
ve uçuşun kritik bir safhasında bulunuluyorsa, o anki
hareketin durdurulması mantıklı bir karardır.

SAYI: 23

rileri geliştikçe, fiziksel olarak uçağı uçurmak için çok
daha az zaman ve uçuşu etkileyen diğer faktörler için
daha fazla zaman ve dikkat harcanır.

b.Tecrübe ve Eğitim:

Tecrübe pratik bilgidir. Beceri veya pratik bilgi;
direkt gözlem, olaylara veya belirli eylemlere katılımla gelir. Her uçuşta tecrübeye bir şeyler katılır. İçinde
bulunulan durumda doğru hareketi belirlemek için,
bireysel tecrübe “dosyası” kullanılır. Böylece tecrübe,
problemleri daha çabuk ve doğru çözme olanağı sağlar.
Eğitim, sistem bilgimizi ve uçuculuk becerilerini mükemmelleştirmek için harcanan çabadan çok daha fazlasıdır. Eğitim, tecrübe edinmenin ve tecrübe dosyamızı
genişletmenin en verimli yoludur. Düzenli olarak emercensi prosedürlerini gözden geçirmek, pek çok problemin çözülmesini daha kolay hale getirir. Örneğin,
kalkıştan sonraki motor arızasını içeren prosedürler, iyi
eğitilmiş pilot için neredeyse otomatik hale gelmiştir.

c.Üç Boyutlu Ortama Uyum:

Üç boyutlu ortama uyum, uçağın pozisyonunu,
istikametini, süratini ve irtifasını basitçe bilmekten çok
daha fazlasıdır. Bu aynı zamanda seyrüsefer yardımcılarına, meydanlara, araziye ve diğer uçaklara göre nerede olduğumuzun doğru bir şekilde kavranmasını içerir.
Bu, nerede olunduğunu ve nereye gidildiğini bilmektir.

HATA ZİNCİRİ

Hata zinciri, bazı kazalarda birbirini takip eden hataların söz konusu olduğunu tanımlayan bir kavramdır.
Nadiren çok güçlü bir nedene bağlıdır, ama genellikle
etki eden bir seri faktör ve hatalardan dolayı “Hata Zinciri” terimi kullanılır. Zincirdeki herhangi bir bağlantıyı kesmek potansiyel olarak kazayı önler. DF kaybının
belirtileri tanımlanabilirse ve onlara müdahale edilirse,
kazanın gerçekleşmesi önlenebilir. Hata zincirini etkileyen mevcut faktörlerin tespiti zor olabilir, bu nedenle
her zaman tetikte olmamız gerekir.

DF’ın Unsurları

Her pilotun durum muhakemesi seviyesini etkileyen pek çok unsur mevcuttur. Bunlar fiziksel uçuculuk
becerisini, deneyimi ve eğitimini, üç boyutlu ortama
uyumunu, sağlığını, davranışlarını ve CRM becerilerini
içerir.

a.Fiziksel Uçuculuk Becerisi:

Öğrenci pilotluk devresinin başlarında tüm dikkat
uçağı uçurmaya verilir. Hava, seyrüsefer, telsiz konuşmaları ve benzerleri gibi çevre unsurlarına çok az zaman ayrılır. Bu da çok düşük DF demektir. Uçuş bece-

550

d.Sağlık ve Davranış:

Pek çok fiziksel ve duygusal faktör DF’ın yüksek
seviyesini sağlamayı etkiler. H \