Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 21 | Page 21

2012

Aralık

SAYI: 21

Karar verme eğitimi

5. İlk Düşüncede Israr: Bazı karar vericiler kafalarına yerleştirdikleri ilk bilgileri değiştirmeye direnç gösterirler. Bu da bir çeşit
zihinsel tembelliktir. Değişen durumu ve yeni bilgileri yok sayarak, uçuşun başlangıcında kafada kurulan plânın değiştirilmesi
zahmetinden kaçılmaya çalışılmaktadır. Sonrasındaki kötü sonuçlar “talihsizlik” olarak yorumlanır.
6. Fiksasyon: Bazen pilot veya kontrolör, göstergeler içinde uçuşun o anı için en gerekli olanına değil, en göze çarpanına (en yenisi, en ışıklısı, en büyüğü, en kolay görülen/okunanı, vs.) dikkatini vererek, bilgi yorumlama işlevini zaafa uğratabilir. (Saliency)
7. Genelleme: Birkaç gözlem ve küçük örnekten ibaret deneyimlerin genelleştirilmesi, tüm durumlara yayılmaya çalışılması, bireyi yanlış kararlara götürebilir.
8. Tehlikeli İyimserlik: Her gelişmeyi ve her ipucunu olumlu
yönde yorumlama eğilimi, Pollyanna’cılık olarak bilinir. Kişiye
rahatlık veren bu tutum, uçuşta pilot veya kontrolörün gerçekçi
teşhis ve yargılarını bozma potansiyelinde olduğu için tehlikelidir. Zaten bazı insanların sıkıntı yaratan kötü haberler yerine, iyi
haberler işitme isteği vardır; bu nedenle bazen olumsuz bilgilerin
bastırılarak unutulması bile olasıdır