Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 21

2012 kritik durumlarda, olayın şimdiki görünümünü öyküleştirir. Elindeki bilgi parçalarını da kullanarak “bu hikâye olsa olsa şöyle gelişir, böyle sonlanır” diye, filmi ileri-geri sararak senaryoyu kafasında canlandırır ve buna göre teşhis koyar. Doğal karar vericiler belki güçlü sezgilerine ek olarak, kendi alanını ilgilendiren çok hikâye bilen, olayların içinde pişmiş ve bu sâyede küçük ipuçlarından sonucu tahmin edebilme yetisi kazanmış kişilerdir. Bazı insanların böyle yetenekleri gerçekten vardır, ama çoğu insanın da yoktur! Böyle yetileri olmadığı halde, kendilerini ‘tanrı vergisi sezgilere sahip; insan sarrafı’ ve hep doğru kararlar verebilen kişiler zanneden, egosu şişkin bazı insanlar ciddi problemdir. “Kendini gemi sanan sandal ilk fırtınada batar” atasözü doğrultusunda, gerçek yaşam bu kişilere bazı dersler verir; ama bu dersleri kavrayıncaya kadar olan süreçte yakınındakilere zarar vermeleri olasıdır. İdeal durum, insanın kendi meziyetlerini de, zaaflarını da dürüstçe kabullenebildiği bir içgörüye sahip olmasıdır. Havacılıkta iyi pilotların seri ve doğru kararlar veren kişiler olduklarına ve bunun da yılların deneyimleriyle kazanıldığına inanılmıştır. Bu, pek çok tehlikeli uçuş pozisyonunu atlatarak dersler çıkarabilmiş pilotlar için doğrudur; ama incelemeler, uzun yıllar boyu uçuş yapmış her pilotun doğru kararlar verme yetisine sahip kişiler olmayabileceğini, sadece uçuş saati kabarıklığının deneyim göstergesi sayılmaya yetmeyeceğini göstermiştir. Yıllar boyu pek çok kritik olayda ölümün kenarından dönmüş kişiler, çok deneyimli-usta karar vericiler de olabilir; şansını çok zorlayıp sınıra dayanmış risk düşkünü, sakar çekirgeler de olabilir... Grup Kararları “Aynı durumu yaşayan birden fazla kişinin sinerjik biçimde verecekleri kararın daha sa '

Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 21 | Page 20