çevre, insan sağlığı üzerinde meydana getirebileceği olumsuz etkileri tartışılmaya başlanmıştır. Doğal yollarla oluşması mümkün olmayan bu ürünlerin olası riskleri bilinmemektedir. GDO’ nun çevresel risklerine baktığımızda, direkt yada dolaylı olarak birtakım etkilere yol açmaktadır. GDO’ ların çevreye salınmaları halinde ekosistemde ve bitkisel gen kaynakları üzerindeki kullanımı endişe yaratmaktadır. Bunlardan en başta geleni, gen kaçışı denilen;; GDO’ lardaki değiştirilmiş genetik özelliklerin diğer canlılara kontrolsüzce yayılmasıdır. Bu şekilde hedef dışı canlılar zarar görmekte ve ekolojik olarak denge bozulmaktadır. Örneğin;; transgenetik mısırlardaki Bt genlerinin sadece koçan kurtlarında etkili olduğu söylenmesine karşın, mısır polenlerinin kral kelebeklerinde ölümüne neden olduğu bildirilmiştir. GDO kullanımının diğer bir riski de, ürünler üzerinde zararlılara karşı direncin bir müddet sonra ortadan kalkmasıdır. Yapılan araştırmalar ve gözlemler tarım zararlılarına karşı geliştirilen GDO’ lu bitkilerin, zamanla savunma sistemlerinin gerilediğini ve bu nedenle beklenen amaca ulaşılamadığını ortaya koymaktadır. Dolayısıyla başlangıçta hedeflenen kimyasal ilaç kullanımını azaltmanın tersine artırabileceği düşünülmektedir. GDO kullanımının diğer bir riski de tohum konusundadır. GDO teknolojisiyle üretilmiş tohumlar sayesinde, verim artışı sağlanarak başta beslenme sorunu olmak üzere bir çok fayda sağlanmaktadır. Ancak buradaki en önemli sorun, kısır tohumların üretilmesidir. Bu tohumlar vasıtasıyla çiftçi toprağa bir sonraki yıl ekim yaptığında ürün elde edememekte bunun sonunda yeniden tohum almak zorunda kalmaktadır. Bu durum çiftçinin maliyetlerini artırarak dışa bağımlı hale getirmektedir. GDO kullanımının çevresel kaygılarından bir diğeri de, tarımsal açıdan biolojik çeşitliliğin tehdididir. GDO’ lu bitki tohumları yok edici gen denilen genler sayesinde yeniden üremeden yoksun bırakılmıştır. Bu durumda doğada var olan bir bitki yatay gen kaçışı ile döllendiğinde yeniden üreyemez bu durumda doğal ortamdaki bitki çeşitliliği yavaş yavaş yok olarak, GDO’ lu ekim alanları çoğaldıkça dünyada tek tip mısır-soya vb … ürünlere bağımlı olacaktır. Bu da yerel çeşitliliğin yok olmasına sebep olacaktır. GDO kullanımının bir diğer olumsuz tarafı da insan sağlığı üzerindeki etkileridir. GDO’ lu ürünlerin insan sağlığı üzerinde meydana getirebileceği etkiler net olarak bilinmektedir. GDO ile üretilmiş ürünlerde doğal süreçlerle meydana gelmesi mümkün olmayan bu ürünlerin insan vücuduna girdiğinde;; çeşitli organlarda ve hücre içinde olumsuz etkilere yol açabilme riski bulunmaktadır. Bu doğrultuda bilinen bir alerjik proteini kodlayan bir ürünün diğer bir ürüne transferi sonucunda, gen aktarım tekniğiyle organizmaya yerleştirilen yeni genin özellikleri tüketildiği takdirde insanlar için alerjik reaksiyonlara
16