24
175 sena fostna
Mastru
Pietru Pawl Azzopardi
20 t’April 1791 - 24 t’Ottubru 1875
Kieku jkollok tistaqsi lil xi Xewki min hu l-iskultur talistatwa
titulari, bi probabilità kbira jgħidlek li huwa
Pietru Pawl Azzopardi. Dan għaliex ir-rabta bejn
l-istatwa u x-Xewkin hija waħda kbira u l-ġmiel tagħha
bilfors iġagħlek tistaqsi min kien dak li b’tant ħila
rnexxielu jiskolpiha. Imma forsi inqas huwa magħruf
dak li għadda minnu Mastru Pietru Pawl fil-ħajja
personali tiegħu. Dak li ħalla lill-gżejjer Maltin teżori
li għadhom sal-lum isaħħru lil kull min iħares lejhom.
Tfulitu u Familtu
Pietru Pawl twieled il-Belt Valletta fl-20 t’April 1791.
Kien it-tielet wild ta’ Antonio Azzopardi u Maria née
Camilleri. Ġie mgħammed l-għada fil-knisja ta’ San Pawl
Nawfragu l-Belt Valletta. Ingħata l-ismijiet Salvator,
Joseph, Petrus Paulus u Jeremias f’din l-ordni, imma
meta kiber kien isejjaħ lilu nnifsu Maestro Scultore
Pietro Paolo Azzopardi.
Kontra n-norma ta’ dak iż-żmien nafu li kien rċieva xi
Isem Pietru Pawl fir-reġistru tat-twelid
forma ta’ edukazzjoni. Mill-kaligrafija tiegħu, wieħed
jista’ jasal biex jgħid li Pietru Pawl kellu edukazzjni
bażika tajba ħafna għax hi kitba pulita u sabiħa. Il-fatt
li l-familja Azzopardi kienet tat-tajjeb seta’ ppermetta
biex jintbagħat l-iskola jew li jitqabbad xi għalliem
privat. Anke l-fatt li kien imsieħeb fl-akkademja Corpo
delle Belle Arti del Desegno jindika dan.
Żmien tfulitu u żgħożitu ma kienx l-iktar wieħed feliċi.
Pajjiżna kienu kkaratterizzat mit-tkeċċija tal-Kavallieri
minn Malta, mill-qawmien tal-Maltin kontra l-Franċiżi
kif ukoll mill-ħakma tal-amministrazzjoni Brittanika
tal-ġżejjer tagħna. Kien iż-żmien ukoll meta l-gżejjer
Maltin inħakmu fl-1813 mill-pesta u fl-1837 mill-kolera.
Ta’ sbatax-il sena preċiżament fis-27 ta’ Lulju 1808 tilef
lil missieru Antonio. Imma dawn l-isfidi kollha flimkien
ma’ oħrajn jidhru li aktar saħħew fih id-determinazzjoni
tiegħu. Il-karattru reliġjuż tiegħu wkoll għenu jirbaħ
iż-żminijiet koroh tal-ħajja.
Nafu li fl-1805, il-familja tiegħu marret tgħix Bormla.
Għal Pietru Pawl din id-deċiżjoni kienet barka missema
għax issarrfet f’opportunità unika. Hemm hu sar
midħla tal-Imgħallem Marjanu Gerada li miegħu tkisser
fl-arti tal-iskultura u anke kien apprentist tiegħu. Bla
dubju din kellha tħalli marka kbira fuqu. Sa minn età
relattivament żgħira, in-namra tal-iskultura kienet fih,
tant li l-ewwel xogħol datat tiegħu, statwa skolpita filġebel
tar-Redentur kien ġa ħadimha fl-1808.
Fit-28 t’Ottubru 1817 Pietru Pawl iżżewweġ lil Giovanna
Rosa Camilleri minn Bormla fil-knisja tal-Kunċizzjoni flistess
belt. F’Bormla wkoll fetaħ il-bottega tiegħu. Minn
dan iż-żwieġ kellhom sitt ulied li però, minnhom għexu
tlieta. Dawn kienu Salvatore, li twieled fl-1824; Maria
Concetta li twieldet fl-1826 u Ġużeppi li twieled fl-1830.
Dan Ġużeppi kellu jkun l-ħatar li fuqu strieħ tul ħajtu, aktar
u aktar meta beda jgħejja. Finanzjarjament l-ewwel snin
taż-żwieġ tiegħu ma tantx ġabulu risq. Nafu li l-ewwel
kummissjoni importanti li kellu daħlet biss fl-1828.
Sfortunatament fit-22 ta’ Diċembru 1833 tilef lil martu
Giovanna Rosa fl-età ta’ 37 meta, meta kienet qed
twelled is-sitt wild tagħha. Ma kinitx faċli għalih li jrabbi
t-tliet uliedu żgħar waħdu li kellhom bejn tlieta u disa’
snin. Għalhekk fil-5 ta’ Mejju 1836 reġa’ żżewweġ, din
id-darba lil Antonia Attard fil-knisja tal-Porto Salvo fil-
Belt Valletta. Minn din it-tieni relazzjoni ma kellux tfal.
Fl-1840 Pietru Pawl Azzopardi reġa’ mar jgħix f’belt
twelidu, fil-Belt Valletta preċiżament fid-dar numru
7, Strada Ponente. Hawnhekk fetaħ ukoll ħanut taxxogħol.
Kien hawn meta fit-13 ta’ Frar 1864 kellu jassisti
għat-telfa tat-tieni mara tiegħu Antonia. Hija ġiet
midfuna fil-knisja ta’ Ġieżu l-Belt.
L-aħħar żmien ta’ ħajtu għaddieh jgħix ma’ ibnu
Giuseppe f’numru 123, Triq l-Ifran il-Belt. Jidher li dan iżżmien
ma tantx kien wieħed tajjeb. Fit-testment tiegħu