15
ĠIE JŻUR BIEX JIFDI
Mons. lawrenz sciberras
L-innu ta’ tifħir li għanna Żakkarija – il-Benedictus –
hekk kif infetaħlu fommu wara disa’ xhur ta’ ħemda
jixħet ħarsa doppja; waħda lejn l-imgħoddi u l-oħra
lejn il-ġejjieni: “Ġie jżur” (Lq, 68) u “Jiġi jżurna” (Lq 1,78).
Żakkarija huwa l-personaġġ tal-passat, salvifiku u dan
għaliex “ifakkar fil-ġrajjiet tal-patt il-qadim” (Lq 1,72b).
Għall-kuntrarju ibnu Ġwanni mħabbar minnu huwa
l-personaġġ tal-preżent, futur miftuħ lejn il-ġejjieni.
Ġwanni qed joffri l-grazzja u l-ħniena ta’ Alla.
Imbagħad dak li għad iwettaq dan kollu huwa Ġesù,
is-Salvatur per eċċellenza. Interessanti kif dawn it-tliet
personaġġi flimkien huma l-protagonisti ta’ dan l-innu
teoloġikament tant profond, il-Benedictus.
Is-skiet ta’ Żakkarija
Il-muta ta’ Żakkarija u li din damet disa’ xhur sħaħ,
jiġifieri mit-tħabbira fit-tempju sat-twelid f’Għajn Karim
kienet tfisser in-nuqqas ta’ twemmin tan-nies Lhud talqedem.
Dak iż-żmien twil, miksur iva minn xi profezija
huwa mqabbel ma’ dawk in-nies li jgħaddu l-iljieli twal
tagħhom fit-tempju jistennew b’ħerqa qawwija s-sebħ.
Fost il-poplu tal-Orjent kien u għad hemm stennija
qawwija għas-sebħ. Dan huwa waqt fejn jibdew jidhru
l-ewwel ħjut tad-dawl. Il-Profeta Isaija huwa ċar dwar
din l-istennija: “Għassies, fiex inhu l-lejl? U l-għassies
wieġeb: Għad jasal is-sebħ u l-lejl ukoll” (Is 21, 12). Issa
din l-istennija ħerqana ċċartet mas-sebħ tas-salvazzjoni
“bħax-xemx tielgħa” (Lq 1, 78). “Mhux li kont iċċarrat
is-smewwiet u tinżel minn hemm” (Is 63, 19).
Riferenzi lejn il-qedem
Bi probabilità kbira, l-innu tal-Benedictus kien
għanja liturġika ta’ żmien il-Lhud-Insara. Naturalment
l-Evanġelista adattah fejn ħareġ fil-beraħ is-sentimenti
ta’ Żakkarija u Ġwanni. Dan l-innu huwa magħmul
minn tliet partijiet: Id-daħla fejn jissemma l-patt ta’
David (vv 68b-71), l-alleanza ma’ Abraham (vv 72,75)
u l-persuna tal-Battista (vv 76-79).
Dan l-innu huwa magħmul minn ċitazzjonijiet u riferenzi
għat-Testment il-Qadim. Interessanti li wieħed
jinnota kif l-istess bidu għandu bħala fundament
tiegħu kliem is-Sultan David fl-okkażjoni ta’ meta
ibnu Salamun tela’ fuq it-tron. “Imbierek il-Mulej, Alla
ta’ Iżrael, li llum ta li wieħed min-nisli joqgħod fuq
it-tron tiegħi u narah b’għajnejja” (1 Slat 1, 48). U dan
l-istess ritornell “Ikun imbierek il-Mulej Alla ta’ Iżrael
għaliex ġie jżur u jifdi ’l-poplu tiegħu,” kien jingħad
ukoll fil-komunità ta’ Qumran. Dan l-innu ta’ Qumran
bħall- Benedictus jitkellem minn salvazzjoni, alleanza
u ħniena.
Fil-Benedictus dawn is-suġġetti wkoll jitbandlu minn
naħa għal oħra: “qawwa ta’ salvazzjoni” (Lq 1,69), profezija
u ħelsien “bħalma wiegħed fl-imgħoddi” (1,70),
wiegħda u fidwa “jeħlisna minn idejn l-għedewwa”
(1,74), salvazzjoni kollha dawl leqqien, “li mill-għoli jiġi
jżurna bħax-xemx tielgħa” (1,78). Din is-salvazzjoni li fi
Kristu ssib il-milja kollha tagħha. L-istorja tal-wiegħda
u tal-patt li nbdew f’Abraham u Mosè issa fi Kristu ssib
l-għan aħħari tagħhom “u qajjem għalina qawwa ta’
salvazzjoni”.
Iż-żjara ta’ Alla
(1)Huwa ġie jżur ’il-poplu tiegħu” (v 68). L-għan
teoloġiku ta’ din iż-żjara għandu l-eku tiegħu fiddaħla
ta’ Alla fl-istorja tagħna, mela fit-twelid tal-
Kelma fostna: Kelma teoloġikament ftit tqila hija
“kondixxendenza.” Din hija żjara ġudizjarja biex biha
wieħed jikkumbatti l-ħażin, kif ukoll żjara ta’ ħlewwa
biex isalva lill-ġusti. Mela aħna m’aħniex abbandunati,
weħidna, mitluqin għal riħna, bla ebda skop f’ħajjitna.
Il-Mulej iżurna u jinteressa ruħu fina. “Hu li jagħti
l-qawwa lill-għajjenin u jkattar il-qawwa lil min hu
bla saħħa, jintelqu ż-żgħażagħ u jegħjew fl-aħjar
tagħhom, jogħtru l-irġiel. Imma dawk li jittamaw
fil-Mulej jieħdu saħħithom, itellgħu l-ġwienaħ bħallajkli,
jiġru bla ma jegħjew, jimxu bla ma jintelqu” (Is
40,29-31).
(2) “Hu li jifdi ’l-poplu tiegħu” (v 68). Din hija l-akbar
ġrajja tal-Eżodu u li tirrepeti ruħha kull darba li l-Mulej
joffri l-ħelsien lill-poplu tiegħu mill-iskjavitù. It-Talmud
fit-trattat dwar il-grazzja tal-Għid – Pesahim – (10,
5) jissuġġerixxi din it-talba għal żmien il-Għid. “Alla
ħelisna mill-jasar lejn il-ħelsien, mill-miżerja lejn ilġid,
mill-biki lejn il-ferħ, mid-dlam lejn id-dawl, mill-