102
Ġanni Magro
L-Imprenditur Xewki ta’ Suċċess
in-neputiJa ġannina farrugia
Żgur li kulħadd hu
k o n x j u t a l - g r u p p
ta’ kumpaniji Magro
Brothers, imma forsi
mhux kuma inqas dawk
li huma konxji ta’ min
kien il-bidu, il-moħħ
u ż-żerriegħa ta’ din
l-azjenda, li llum kibret
u nfirxet sew kemm
f’Malta u anke barra
minn xtutna. Ngħiduha mill-ewwel, dan is-suċċess jaf
il-bidu tiegħu lix-Xewki Giovanni (Ġanni) Magro li kien
miżżewweġ lil Giovanna Grech.
Giovanni, jew Ġanni, kien r-raba’ wild fost l-għaxra li
kellha l-koppja Salvatore Magro u Giovanna Agius.
Kienu t-tnejn Xewkin. Iżżewġu nhar id-19 ta’ Frar 1859
fix-Xewkija u komplew jgħixu fl-istess raħal.
Nafu li Ġanni twieled fis-sebgħa ta’ filgħodu tat-30 ta’
Mejju 1866, wisq probabbli fid-dar tal-familja tagħhom
stess li kellhom f’numru 50 Via Migarro (Triq L-Imġarr),
viċin ħafna tal-kappella tal-Madonna tal-Ħniena. Fi
twelidu, missieru kien jgħodd is-46 sena u ommu kellha
33 sena. Kif kienet id-drawwa dakinhar, minħabba l-fatt
li kważi nofs it-trabi li kienu jitwieldu f’Għawdex kienu
jmutu qabel jagħlqu l-ħames snin, missieru għammdu flistess
ġurnata ta’ twelidu. Ġie mogħti l-ismijiet ta’ Ġanni,
Karmnu u Mikiel, imma kellu jkun magħruf bħala Ġanni
għall-patrun San Ġwann il-Battista.
fl-għelieqi u fil-ħajja ta’ madwaru, kif ukoll għall-kapaċità
li kellu li jixxabbat mal-ħitan.
Sa minn żogħżitu ninnutaw li beda ħiereġ fil-beraħ
l-aspett intraprenditorjali tiegħu. Għandna għax
nemmnu, li dak li kien jara fi tfulitu quddiem id-dar
tiegħu, jiġifieri l-karrettuni mimlija merkanzija li kienu
jgħaddu lejn il-port tal-Imġarr u lura żgur ħalla impatt
fuq il-linja li kellu jaqbad. Nafu li ta’ madwar 20 sena, kien
diġà beda jagħmel xi negozju f’ismu personali.
Fl-età ta’ 25, sewwasew nhar is-7 ta’ Frar 1891, Ġanni
żżewweġ lil Ġovanna Grech, bint Wiġi Grech u Maria
Abela, t-tnejn mix-Xewkija. Marru joqogħdu f’dar
qadima iżda spazjuża fit-tarf ta’ sqaq li kien jagħti għal
Triq San Żakkarija. Hemm kien hemm remissa li nistgħu
ngħidu li kienet il-post fejn beda n-negozju tiegħu.
Ġanni l-Għakrex u Ġanna kif kienu aktar magħrufa
kellhom għaxart itfal: erba’ subien u sitt ibniet. Dak
iż-żmien kienet in-norma li l-familji jkunu numerużi.
Dawn kienu Salvatore, Caterina, Maria Assunta, Caterina,
Aloysius, Carmela, Franciscus, Joanna (13 t’Ottubru
1907), Joanna (19 ta’ Marzu 1910) u Emmanuele.
L-aspett intrapenditorjali tiegħu narawh ukoll meta
kien jipparteċipa, ħafna drabi b’suċċess, fl-irkant talkappillanija
sew fix-Xewkija u anke f’xi rħula oħra. Din
il-kappillanija propjament kienet tikkonsisti fid-dħul li
Minkejja li meta kellu ħames snin, l-iskola primarja
tax-Xewkija kienet ġa qed tiffunzjona, jidher li hu qatt
ma attenda l-iskola. Id-daqqa t’id tiegħu fl-għelieqi
u fir-razzett kienu meħtieġa u naħseb hu stess kien
jippreferihom mir-riġidità tal-klassi. Għaldaqstant ma
niskantawx kif qatt ma tgħallem jikteb u jaqra. Kien
minħabba f’hekk ukoll li anqas kellu dritt għall-vot. Ta’ min
jgħid li dik il-ħabta kienu biss 42 li setgħu jivvutaw u fost
dawn 10 qassisin! Imma Ġanni kellu memorja eċċezzjonali
li kienet tikkumpensa sew l-illiteriżmu tiegħu.
Ma damx ma sar magħruf bħala Ġanni l-Għakrex. Salvina
Camilleri, née Farrugia, tiftakar lil ommha ssemmi li dan
il-laqam ġie minħabba l-abilità tiegħu li jegħleb l-ostakli
Irċevuta li tmur lura 100 sena b’rabta
mal-kappillanija tan-Nadur