Geopolitics Magazine special edition 2016 | Page 15

Γράφει ο Αλέξανδρος Θ. Δρίβας Υποψήφιος Δρ. Διεθνών Σχέσεων, Συντονιστής ομάδας Ανατολικής Μεσογείου ΤΟ.ΡΕ.ΝΕ, Αναλυτής Russian International Affairs Council (RIAC). Τουρκία και Ρωσία: Παρόν με συγκλίσεις και μέλλον με αποκλίσεις. (σ.σ. Το άρθρο γράφτηκε πριν την δολοφονία του Ρώσου πρέσβη στην Άγκυρα ) Τόσο στη διπλωματική γλώσσα, όσο και στη γλώσσα της στρατηγικής, οι έννοιες του «συμμάχου», του «φίλου» και του «εταίρου», διαφέρουν. Πολλές φορές, ακούμε για «φίλη» χώρα από υπουργούς εξωτερικών ή από αρχηγούς κρατών. Στα αυτιά όσων ασχολούμαστε με όλες τις πτυχές τις εξωτερικής πολιτικής, ξέρουμε ότι το ουσιαστικό «σύμμαχος», -ειδικά αν ξέρουμε πως συνοδεύεται από τον επιθετικό προσδιορισμό «στρατηγικός σύμμαχος»- είναι το πιο στιβαρό που μπορεί να χαρακτηρίσει τις διμερείς σχέσεις μεταξύ δύο κρατών στις διεθνείς σχέσεις. Το ουσιαστικό «φίλη» (προσδιορίζοντας χώρα) και το ουσιαστικό «εταίρος», προσδιορίζουν σαφώς καλές διμερείς σχέσεις αλλά έχουν σαφώς περισσότερες οριοθετήσεις. Ένας εταίρος, είναι πάντως πιο σημαντικός από έναν «φίλο». Φίλος κατά τον αρχαίο Ινδό Καουτίλια είναι κάποιος που συνήθως είναι γεωγραφικά, μακριά. Η περίπτωση των ρωσο-τουρκικών σχέσεων, μέχρι λίγα έτη πριν είχε κυρίως ιστορικό ενδιαφέρον, μιας και στην ψυχροπολεμική περίοδο, οι σχέσεις ΕΣΣΔ-Τουρκίας, πλαισιώνονταν από τις αμερικανο-σοβιετικές σχέσεις (εν πολλοίς) με την Τουρκία να είναι το νότιο-ανατολικό κρηπίδωμα του ΝΑΤΟ στην Ευρασία. Πριν το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι σχέσεις μεταξύ Οθ. Αυτοκρατορίας και τσαρικής Ρωσίας, είχαν ρωσο-τουρκικούς πολέμους και πολλά διακυβεύματα σε Μαύρη Θάλασσα και Ανατολική Μεσόγειο που δεν μπορούσαν εύκολα να περάσουν στη σφαίρα του win-win. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναφορικά με τις σχέσεις των δύο κρατών οι οποίες έχουν απίστευτες διακυμάνσεις. H ευκαιρία της Ρωσίας και το παζάρι του Ερντογάν. Από το 1998 και μετά, η ταχεία ανασυγκρότηση του διάδοχου κράτους στα Η.Ε της ΕΣΣΔ, (Ρωσική Ομοσπονδία) συνοδεύτηκε από την βούληση του Βλάντιμιρ Πούτιν να θέσει τη Μόσχα ξανά, έναν παγκόσμιο δρώντα στη διεθνή σκακιέρα. Mε την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, ξεκινά να εξελίσσεται μια δομική διαδικασία αλλαγής του διεθνούς συστήματος. Από διπολικό, το διεθνές σύστημα μετασχηματίζεται σε πολυπολικό. Η εκάστοτε αναθεωρητική δύναμη, προσπαθεί να κερδίσει μια θέση στην περιφέρειά της και η οποία θέση θα μπορεί να φέρει το σύμβολο της ανισότητας, να κλίνει προς αυτή σε σύγκριση με γείτονές της. Το momentum στο οποίο ανέλαβε ο Πούτιν την εξουσία της Ρωσίας, ήταν καθοριστικό. Geopolitics.com.gr all rights reserved 2016 Page 14