¹9 (15) 2016
Ïåäàãîãèêà
Сұрақ-жауап
Ақын өлеңде адам мінездеріндегі қандай қасиеттерді сынайды?
Одан қандай жақсы қасиеттерді уағыздайтынын байқауға болады? Өлеңде ақынның
халық алдындағы парызы,міндеті қандай болу керек екенін Ахан қалай аңғартуға
тырысады?
Өлеңнің соңғы шумағынан ақынның айтқысы келген өзекті ойын қалай байқауға
болады?
IV. Шығармашылық
жұмыс
V. Қорытындылау
VI. Үйге
тапсырмасын
беру
VII. Бағалау
VIII. Рефлексия
52
2.Сөздікпен жұмыс
Ғапу (ету) – кешірім ет
Ғапыл (қалды) – қапы қалды, қапыда қалды, аңдамай қалды.
Пақыр – халі мүшкіл, байғұс, сорлы.
Милләтіңе – арабша ұлт деген мағынада. Тарихи сөз
Хақын – ақы, еңбек
Лапыр — лап – бұрынғы уақытта тізгін босап, аттан, тұра шап, деген мағынада
айтылған жарлық сөз.
Лепір – бөсу, есу.
Қақыр – тамақты қырнай жөткірініп, қақырық шығару.
Рух – 1.Күш-қуат, батылдық
Өлеңге сатылай кешенді талдау жүргізу
1. Авторы – А.Байтұрсынов. Қазақтың тұңғыш тіл білімі негізін қалаушы ғалым,
публицист,аудармашы,мысалшы,саясаткер.
3. Жанр түрі- поэзия (өлең) Өлең дегеніміз- белгілі бір өлшеммен қиыннан
қиыстырылып,үйлесімді ырғақпен ұйқасып келетін өрнекті сөз жүйесі.
4. Идеясы- атқамінер шонжарлардың мінез-құлқын әшкерелеу. Халқына пайдасы
тиетін, адал қызмет ететін адам болып қалыптасуға үндейді. Идея дегеніміз- автор
тақырып арқылы өмір шындығын суреттегенде оны өз көзқарасы ,өз дүниетанымы
тұрғысынан бейнелейді. Сол арқылы өзінің арман-мақсатын,қиялын білдіреді.
А-зы-рақ құ-ла-ғың сал, а-қын і-нім, 11 буын, 3 бунақ, а
О-йы-мыз, ру-хы-мыз жа-қын і-нім. 10 буын, 3 бунақ, а
А-ға-лық пра-во-сын қо-лы-ма а-лып,11 буын, 3 бунақ, ә
Ке-ле-мін ай-та-йын деп а-қыл, і-нім! 11 буын, 3 бунақ, а
1 шумақты, 4 тармақты, 11 буынды, 3 бунақты, қара өлең ұйқасы
Шумақ-аяқталған синтаксистік біртұтас ой. 8 шумақты
Тармақ-өлеңнің әр жолы. 30 тармақты
Бунақ- белгілі дауыс ырғ