¹ 6 ( 6 ) 2015
Ïåäàãîãèêà
қатыспай тұрып-ақ оған күн ілгері көп адамдардың тер төгіп , еңбек етуіне тура келеді . Мысалы , бәйгені алайық . Ол үшін алдымен бәйгеге қатысатын атты таңдап алады . Ол атты баптап , бағып-күтуге тура келеді , оның ішетін суы мен жейтін жеміне дейін белгілі бір мөлшерге келтіреді . Сондықтан , қазақтың ұлттық ойындары сауықтық жағынан ғана емес , ол-спорт , ол- өнер , ол- шаруашылық тәжірибелік маңызы бар тәрбие құралы . Қазақтың ұлттық ойындары : көкпар сайыс , күрес , теңге алу , қыз қуу , алтын табақ ату т . б . спорттық сипатпен бірге үлкен тәжірибелік маңызға да ие болды . Көшпелі қазақтардың өмір-салты денсаулыққа аса зор мән берген . Атқа міну өнері жас баланы сезімі мен денесін жаттықтырудың басты және ортақ дәстүріне айналды . Бозбала да , қыз бала да жастайынан аттың құлағында ойнауға бейімделді , соған тырысты . Ойын-сауық тәжірибе мен тәсілдің еркіндігі , тапқырлық пен болжамның қиылысатын шебі , мұрат пен меженің тоғысқан шеңбері . Жарыссыз ойын , ойынсыз әзіл-қалжың бола берді . Ойын-сауық қара күш көрсететін озбырлық немесе біреудің намысын жыртатын қастандық емес . Ой өтімділігі мен сөз өткірлігі , шеберлер өз мәртебесін мойындатып жатады . Ойын серіктесті таба білуге , онымен тіл табысуға үйретеді . Ойында адам қарсыласының олқы және оң жақтарып дұрыс анықтауға ерекше мән береді . Оның күш қабілетін тура бағалау ережесіне енеді . Халқымызда қозғалмалы ойындардың түрі кең таралған . Қорыта келгенде , қазақ халқының ұлттық мұраларының бірі - ұлт ойындары . Өйткені ұлттық ойындар арқылы біз болашақ жастарды рухани сезімге тәрбиелей аламыз . Осындай атадан балаға мұра болып келе жатқан ұлттық спорт ойындары - " Қазақша күрес ", " Ат жарыс ", " Көкпар ", " Тоғызқұмалақ ", яғни осы ойындар дүниежүзілік олимпиадалық ойындарда өткізілсе , қазақтың ұлттық спорт ойындары үлкен мәртебеге жетер еді . Сонымен , ұлттық спорт ойындарын күнделікті тәжірибеде қолданған жөн . Сонда ғана ұлттық ойындар үлкен дәрежеге жетіп , олимпиадалық спорттың резервіне айналар еді . Ұлтымыздың тұғыры мықты болуында ұлттық ойындардың ұмытылмай ойналып тұруы да өз үлесін қоспақ .
ӘДЕБИЕТТЕР
1 . Құрманбаева С . К . " Ұлттық ойындардың бүгіні мен келешегі ", Алматы , 2004 2 . Несіпбаев Б . К . " Ұлт мәдениеті мен өнері ", " Білім " 2003 жыл , 198 б . 3 . Атабаев А . С . " Ұлттық ойындар - халық мұрасы ", " Кітап " 2006 жыл , 275 б . 4 . Наурызбаев Ж . " Ұлттық мектептің ұлы мұраты ", " Алматы " 1995 жыл , 98 б . 5 . Бегалиев Н . Ж . Ұлттық қозғалыс ойындары // Валеология . - 2010 - № 1 . 45 б . 6 . Шайкенова А . Т ., Кошкинбаева Г . Ж . Дені сау ұрпақ - қоғамның қуаты // Валеология . - 2010 - № 4 . 7 . www . wikipedia . ru 8 . www . caspionet . kz 9 . www . kazgazeta . kz 10 . www . minjust . kz
54