¹ 6 ( 6 ) 2015
оқушылардың тіл мәдениетін білім , білік , дағды арқылы дамыту керек . Әр оқушының деңгейіне қарай бағдарлама дайындау қажет . Ол үшін әртүрлі бағыттағы бағдарлама құру , әр оқушының жеке жұмыс қабілетін ескеру , сынып тапсырмаларын , үй жұмысын баланың ерекшеліктерін ескере отырып беру керек - жаңа технологияны жүзеге асыруда мұғалім белсенді болуын қажет етеді .
Оқушыларға жүйелі білім беруде әртүрлі технологиялардың әдістерін тиімді пайдалануға тырысамын . Кез-келген сабақта жаңа технологиялардың элементтерін пайдалану әр оқушының сөздік қорын , ойлау қабілетін , танымдық қабілетін , білім деңгейін дамытады .
Оқушылардың мектепке келгенге дейінгі негізгі әрекеті ойын болса , оқу-тәрбие үрдісінде оларды біртіндеп ойын әрекетінен оқу әрекетін орындауға бейімдеймін . Ол сабақ барысында пайдаланылатын дидактикалық ойындар арқылы жүзеге асырылады . Ойынның мақсаты бағдарламада анықталған білім , білік , дағдылар жайында түсінік беру , оларды қалыптастыру , тиянақтау , пысықтау немесе тексеру сипатында болып келеді . Ойынның міндеті баланың қызығушылығын оятып , белсенділігін арттыру мақсатында іріктеліп алынған нақты мазмұнмен анықталады . Ойынды ұйымдастыру екі мақсатты көздейді : - Танымдық , яғни балада тану , іздену әрекетін дамыту . - Тәрбиелік , яғни үлкендермен немесе өз құрбыларымен қарым-қатынас жасағанда қажетті негізгі дағдыларды , адамгершілік қасиеттерді қалыптастыру .
Дидактикалық ойындар оқушыларды өз бетінше жұмыс істей білуге дағдыландырады , ойлау , қабілетін , іздемпаздығын , сөздік қорларын молайтады . Дидактикалық ойындарды өткен материалдарды пысықтау кезінде , қайталау кезінде қолданған ұтымды . Мысалы : Дүниетану пәнінен " Табиғат " тарауын қайталауда топырақтың құрамын кестеге толтыр ( су , ауа , саз , құм , шірінді ), ана тілінен бөлімді қайталай кезінде , мақал-мәтел жаттаған кезде " Кім шапшаң ?" - белгілі бір тақырыпқа байланысты мақал-мәтел жарысын , " Сиқырлы қоржын " - мақал-мәтелдің жалғасын таптыру ойындарын өткізіп тұрамын . Бұл ойындар да балалардың мақал-мәтел жаттауға қызығушылығын арттырып , сөздік қорын молайтады .
" Зат есім " тақырыбын өту кезінде " Тізбек " ойынын ойнаған тиімді . Ойын шарты бойынша 1-оқушы бастап айтқан зат есімнің соңғы дыбысынан басталатын жаңа зат есім тауып айту тапсырылады . Сан есімді өткенде ішінде сан есімі бар өтірік өлеңдер құрастырып келуді
Ïåäàãîãèêà тапсырамын . Сонымен қоса , сын тұрғысынан ойлау стратегиясының әдіс-тәсілдері оқушыларды тынымсыз ізденімпаздыққа баулиды . Баланың еркін де терең ойлауына , үздіксіз жұмыс жасауына жол ашады . Оқушының ізденісі жеміссіз болмақ емес . Осы аталған стратегиялардың бірнешеуіне тоқталып өтсем ,
INSERT . Ол бойынша оқушыға оқу , тақырыппен танысу барысында " V " - білемін ; " - " - білмеймін ; "+" - мен үшін жаңа ақпарат ; "?" - мені таңқалдырады белгілерін қойып отырып оқу тапсырылады . Бұл әдісті дүниетану , ана тілі сабақтарын пайдаланған тиімді . INSERT - оқығанын түсінуге , өз ойынан басшылық етуге , ойын білдіруге үйрететін ұтымды құрал .
РАФТ стратегиясын қолдануда тиімті . Мысалы , " Қарға мен бұлбұл " деген диктант жазған кезде , мысалдың соңғы сөйлемі " Бірақ олар сауық кешіне бұлбұлды шақырмады " деп аяқталады . Оқушылардан неге ? деп сұрауға болады , сол сияқты көп әңгіменің ортасынан тоқтатып , әрі қарай оқиғаны жалғастыруын талап ету . Міне , осындай жұмыстар оқушыларды ойлануға , дәлелдер айта білуге жетелейді .
Математика пәнінен көбейту кестесін жаттағанда , немесе логикалық тапсырмаларды орындағанда , бірлесе ақылдаса отырып шығарғанда , талдауға берілген мәтіндерді қолданғанда , берілген мәтінді оқып , сұрақ қою , тақырыбын табу мақсатында ұжымдық оқыту технологиясының элементтерін де қолданамын .
Қорытындылай келгенде , Қазақстан Республикасының Конституциясының 20-бабында : " Әркімнің шығармашылық еркіндігіне кепілдік беріледі " делінген . Шығармашылық тапсырмаларды орындау барысында бала шығармашылық ойлауға бейімделіп , қуанышқа бөленеді . Берілген тапсырманың мақсаты мен міндеттерін түсініп , мақсатқа жетуге қажетті іс-әрекетті таңдай біледі .
Елбасымыз Н . Ә . Назарбаев өз сөзінде : " Қазақстанның болашағы - білімді ұрпағында " деген . Еліміздің ертеңі жарқын да нұрлы болуы үшін шығармашыл , жан-жақты дамыған тұлға қалыптастыру - баршамыздың алға қойған басты міндетіміз . Оқытудың әдіс-тәсілдерін сабақты мазмұнды жоғары табыспен меңгеру , оқығанды есте сақтау үшін өте тиімді . Оқушының оқуға қызығушылығы артады , ұжымда жақсы қарым-қатынас қалыптасады , саналы тәртіп орнайды .
ӘДЕБИЕТТЕР
1 . Қазақстан Республикасының 2011-2020 жылдарға арналған білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы / / Қ . М , - № 1 , 2011 . 2 . Беспалько В . П . Слагаемые педагогической технологий . - М .: " Педагогика ", 1989 . 3 . Кларин М . В . Технология обучения : идеал и реальность . Рига , Эксперимент , 1999 . 4 . Кузмина Н . В . Методы исследования педагогической деятельности . -Л ,: ЛГУ , 1970 . 5 . ҚР Президенті Н . Ә . Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы . " Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан ", Астана , 2007 . 6 . Инновационное обучение : стратегия и практика . / Под . ред . В . Я . Ляудис . - М .: Изд-во МГУ , 1994 . 7 . Внутришкольное управление : теория и опыт педагогических управленческих инноваций / Под ред . Н . В . Горбуновой . М .: Новая школа , 1995 .
36