ДИДАКТИКАЛЫҚ ОЙЫН АРҚЫЛЫ БАЛАЛАРДЫҢ ЕСКЕ САҚТАУ ҚАБІЛЕТІН ДАМЫТУ
Yñòàçäàðäûí ïåäàãîãèêàëûê òýæ ³ ðèáåñ ³ íåí
¹ 5 ( 12 ) 2016
Мақала мектеп жасына дейінгі балаларды оқыту мен тәрбиелеу мәселелеріне арналған . Мақала авторы бүлдіршіндердің қимыл қозғалыстарын , олардың дүниетанымы мен ойлау қабілеттерін жетілдіру мақсатында балаларды оқыту жұмыстарын ұйымдастырудағы өз тәжірибесімен бөліседі . Әдістемелік жұмыс мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының тәрбиешілері мен әдіскерлерінің назарына ұсынылады .
МҰЗДЫБАЙ ЛӘЗЗАТ ӘБДЫҒАЛЫМҚЫЗЫ
АРЫСТАНГАЛИНА АСЕМГУЛЬ СЛАНБЕКОВНА
"№ 3 Жалпы орта білім беретін мектеп кешені " КММ тәрбиешілері
Статья посвящена вопросам обучения и воспитания детей дошкольного возраста . Автор статьи делится собственным опытом организации деятельности детей в детском саду для развития их опорно-двигательных функций , кругозора и мышления . Методическая работа будет интересна воспитателям и методистам дошкольных учреждений образования .
The article is devoted to questions of training and education of preschool children . The author shares his own experience in organizing activities for children in kindergarten to develop their locomotor functions , vision and thinking . This methodical work will be of interest to teachers and methodologists of preschool educational institutions .
ДИДАКТИКАЛЫҚ ОЙЫН АРҚЫЛЫ БАЛАЛАРДЫҢ ЕСКЕ САҚТАУ ҚАБІЛЕТІН ДАМЫТУ
Қазақстан Республикасының Президенті Н . Ә . Назарбаевтің Қазақстан халқына Жолдауында " Бәсеке басы білім , ел басқаратын болашақ жастардың білімділігі мен біліктілігінде " деген . Ендеше , ұстаздар қауымы ел басқаратын болашақ жастардың білімін қамтамасыз ету керек . Сондықтан мектептегі оқу үрдісін мектепке дейінгі кезеңнен басталу керек . Оқу кезеңі барысында әр түрлі педагогикалық әдіс-тәсілдерді жүйелі түрде балалардың шығармашылық ойларын дамытып , оқуға көзқарасы мен белсенділігін арттырады . Балаларды дидактикалық ойын технологиялары арқылы дамытып , білім беріледі . Бала тек ойын ойнап қана қоймай , ойын арқылы білім алып жан-жақты тұлға болып дамиды . Білім беру саласында балалардың әр түрлі пәнді игеруге деген құлшынысын арттыру үшін жаңа педагогикалық технологияны тиімді пайдалану қажет . Себебі , жаңа технологияларды қолдану тәрбиешілер мен балалардың мүмкіндіктерін кеңейтіп , пәнге деген қызығушылықтарын арттырады . Біз балаларды қалыптасқан жеке тұлға ретінде оқытып , дамыту қажеттілігінде ойын арқылы есте сақтау қабілетін дамыту мақсатында жұмыс атқарудамыз . Міндетіміз : 1 . Баланы есте сақтау қабілеті арқылы жаттықтыра отырып , жоғарғы нәтижеге қол жеткізу .
2 . Баланың қызығушылығын оятып , белсенділігін арттыру . 3 . Дидактикалық ойын арқылы баланы ойлай білуге , сөздік қорын молайтуға ықпал ету . 4 . Дидактикалық ойын арқылы баланың қоршаған дүние туралы түсінігін қалыптастыру . 5 . Еске сақтауға арналған ойын түрлерін жинақтау , кітапша жасау . 6 . Аудио , видео , электрондық таспаларды жинау , пайдалану жолдарын меңгеру .
Бол жамы мыз : Оқуға д еген бел сенд іліг ін , қызығуш ылығ ын , ойлауы , тұлғ алық қас иеттері қалыптастырады . Ойын арқылы еске сақтауы артады . Сабақ кезінде байқау , бақылау , талдау , жинақтауды
қолданамыз . Зерттеу кезеңінде қарама-қайшылықта бала д енсаулығ ына , жанұясы на , әлеуметтік жағдайына , ішкі психологиясына , ойын түрлерінің жетіспеушілігіне , ақпараттың аздығына байланысты болуы мүмкін .
А . Н . Леоньтиевтің анықтамасы бойынша " Ойын - адам іс - әрекетінің бір түрі ". Ғалымдар С . Л . Рубейштейн ; Б . В . Ломова ; А . А . Адлер ; Қ . Т . Шериязданова т . б . ғалымдардың еңбектерін оқи отырып түйгеніміз : Ойынсыз , ертегісіз , шығармасыз , ақыл-ой тәрбиесі болмайды . Ойынсыз ақыл-ойдың қалыпты дамуы жоқ деген . Ойын - ұшқыр білімге құмарлықпен еліктеудің маздап жанар оты . Ойын кезінде үлгерімі төмен балалардың сабаққа деген қызығушылығы артып , сұраққа жауап іздеп , ойлана бастайды . Мектептегі оқутәрбие процесінің негізгі мақсаттарының бірі - баланың еске сақтау қабілетін үздіксіз дамытып отыру . Әр жастағы бала есінің қалайша дамып отыратындығын психологиялық жағынан жақсы көрсетілген , заңдылықтарымен дәлелденген . Бұл міндеттерді іске асыруда баланы еңбекке , қоғамдық істерге араластыру , шығармашылыққа баулу қажет . Әрине өз жас ерекшелігіне сай әрекет жасалу қажет . Заман талабына сай әр тәрбиеші сабағын жаңаша ұйымдастырып , ізденісте болу керек . " Білім беру субъектісі ретінде баланы қалай дамытамыз ? Не арқылы дамытамыз ?" деген сұрақтар туындайды . Іздену арқылы жаңа технологияларымен таныстық . Өзімізге ұнаған технологиялардың бірі - ойын технологиясын пайдаланып жүрміз . Ойын балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес алынып , сол сабақты қаншалықты есте сақтағандарын тексеруге болады . Дидактикалық ойынды жаңа сабақ , қайталау , білімдерін тиянақтау кезінде яғни , сабақтың кез-келген сәтінде қолданамыз . Балалар сабақта ойнап қана қоймай , алған білімдерін қаншалықты есте сақтағандарын көрсете біледі . Мектепке дейінгі топтың балалары ойынды аса қажет етеді . Г . А . Ляпина ойындарды бірнеше түрге жіктейді :
87