Ïåäàãîãèêà
техноло гияны пайдал ану тиімді. Мысалы: " Үй жануарл ары " және " Жабайы жануарл ар " тақырыптарын бекітуде мұғалім балалардан ит пен қасқырдың ұқсастығы мен айырмашылығын табуды сұр айды. Балалар олардың ұқс асты ғы мен айы рмаш ылығ ын, ортақ тұс тары н анықтауға тырысады.
Сондай- ақ, шет тілді үйретуде тек қана сөздерді қайталау арқылы үйретпей, оларды ойындар мен көр некіліктер арқыл ы үй реткен тиімд і болып табылады. Тілді меңгерту кезінде( қазақ, орыс ағылшын) кез келген ұстаз өз жұмысын ұйымдастыру барысында төмендегідей жұмыс түрлерін жүзеге асыру арқылы оң нәтижеге жете алады:
1. Мұғалімнен кейін қайталау арқылы сөздердің фонетикалық жағын меңгертеді.
2. Балалардың тыңдау зейінің қалыптастырып, сөздерді дұрыс айтуға дағдыландырады. 3. Балалардың сөздік қорын молайтып, оны дұрыс қолдана білуге үйретеді. 4. Жай грамматикалық құрылымдарды меңгертеді. 5. Балалардың ойын дамыту, дұрыс айту, дұрыс білу дағдысын қалыптастырады.
Сонымен бірге мұғалім ойынға қойылатын төмендегі әдістемелік талаптарын біліп орындауы тиіс. Ол әдістемелік тұрғыдан алғанда мынадай бөліктерден тұрады:
Ойынның өтілетін сабақтарының мазмұны мен тақырыбына сай болуы. Ойынға берілген уақытты нақты белгілеу. Ойынның ойналу түрі топ болып ойнау.\ Ойынға қажетті материалдардың түгел дайындалып қойылуы. Қолданылған сөздер, сөз тіркестері, өлең таңдау Ойындардың өту барысының жоспарын жасау. Сабақты ұйымдастыру барысында балаларға келесі ойындарды ойнатуға болады. Ойын технологиясын қол дануды бала бойы ндағ ы ізденімпаздық пен тапқырлықты дамытуға, қызығушылығын арттыруға мүмкіндік береді. Төмендегі ойындарды қолдану- баланың сөздік қорын молайтып, тілдік құзыреттілігін қалыптастыруға, дамытуға өз ықпалын тигізеді:
- Сиқырлы қобдиша / Волшебшая шкатулка, maqig
¹ 5( 5) 2015
box /( Тақырыптар: " Жемістер ", " Көкөністер ", " Ыдыс- аяқ ", " Ойыншықтар " т. б.)- Үйде кім жоқ?( Тақырып: " Отбасы мүшелері ")- Аудармашы.( Барлық тақырыптарға келеді. Мұғалім сөзді қазақша айтса, бала орысшаға / ағылшыншаға аударады немесе мұғалім орысша айтып, қазақша / ағылшынша аудармасын сұрайды)
- Қар көшкіні.( Балаларға сөздерді жаттатып отырып, бір сөзден төрт сөзге д ейін жаттаты п, ү йрету, лексиканы үйрету кезіндегі барлық тақырыптарда қолдануға келеді.)
- Кім тапқыр?( Тақыры птар: " Ү й жануарлары ", " Жабайы жануарлар ", " Киімдер " т. б.)
- Кімнің дауысы?( Барлық тақырыптарға қолдануға келеді. Бір бала тақтаға шығып теріс қарап тұрады, мұғалім келесі бір баланы шақыртып жаңа тақырыптан бір сөзді айтуды сұрайды, бірінші бала кімнің дауысы екенің айтып және сол сөздің суретін көрсетеді)
- Кім байқампаз?( " Оқу құралдары ", " Азық- түлік " т. б.)
Бұл ойындар балалардың танымын кеңейтіп, білім мен білік шеберліктерінің жан- жақты дамуына, қалыптасуына, тілдік материалдарды жақсы біліп, сөз іскерліктерін меңгеруіне көп көмектеседі. Оқу үрдісінде ойын түрлерін пайдалану, біріншіден, балалардың білімін берік меңгерту құралы болса, екіншіден, балалардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру болып табылады. Ойын технологиясын пайдалану мынадай нәтижеге жеткізеді: Әр баланың шығармашылығы артады. Жылдам жұмыс істеуге дағдыланады. Баланың жеке қабілеті анықталады. Бала топ жаруға ұмтылады. Баланың ойлау қабілеті дамиды. Әр бала өз деңгейімен бағаланады. Баланың сенімділігі, белсенділігі артады. Ойын арқылы баланың ізденімпаздығы артады. Сонымен қатар, балалардың тілдерін дамыту үшін әр сабақта өлең- тақпақ, жұмбақ, мақал- мәтел, жаңылтпаш, сергіту сәттерін жиі пайдалану қажет. Мерекелік ертеңгіліктерді дайындау барысында да үш тілділік- көп тілділік ұстанымы сақталса, баланың тілі де, санасы да жаттығып, тілдік құзыреттілігі арта түсері ақиқат.
ӘДЕБИЕТТЕР 1. 2012 жылғы 14 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың " Қазақстан-2050 " Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты атты Қазақстан халқына Жолдауынан.( www. akorda. kz) 2. 2012 жылдың 06 қыркүйегіндегі Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың " Қазақстан білім қоғамы жолында " тақырыбындағы " Назарбаев университетінде " оқыған интерактивті дәрісі( www. akorda. kz) 3. Жамантаева Г. Инновациялық технология- білім сапасын арттыру кепілі // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде.- 2007.- № 12. 4. Мейірманқұлова Т., Білім берудегі инновациялық технологиялар. Алматы., 2005. 5. Сарбасова Қ. А., Инновациялық технологиялар. Алматы., 2006.
63