¹ 4 ( 4 ) 2015
Сонымен қатар ойын барысында бала үлкендермен , өз құрбыларымен қарым-қатынас жасайды . Әр бала өз жетістігіне қуанып , мәз болады . Сондықтан да ойынтапсырмаларды таңдауда және іріктеуде балалардың жас және жеке ерекшелігін ескерген жөн . Тәрбиеші балалармен ойынды ( заттармен , үстел үсті және сөздік ойын ) үш түрлі етіп өткізуіне болады . Заттармен ойналатын ойын ойыншықтарды , табиғи заттарды қолдану арқылы өті леді . Мысалы : " Дәл осындайды тауып ал ", " Салыстыр да , атын ата ", " Қай ағаштың жапырағы ", " Бірдей ойыншықты тап ", " Қайсысы көп , қайсысы аз ", т . б . Үстел үсті ойынын ұйымдастыруда домино , лото , суреттер қолданылады . Мысалы : " Суретті құрастыр ", " Қандай затқа ұқсайды ?", " Қай сурет тығылды ?", " Бір сөзбен ата ", " Кім байқағыш ", " Қиылған суреттер ", " Ұқсасын тап ", " 4-ші не артық ?", " Есіңде сақта ". Ал сөздік ойын арқылы сөзді орынды қолдана білуге , дұрыс жауап айтуға , сөз мағынасын түсінуге , орынды сөйлеуге үйренеді . Мысалы : " Сөз ойла ", " Сөз құра ", " Жұмбақ ойла ", " Жақсы-жаман ", " Жалғастыр ", " Үш сөз ата ". Сонымен қатар балалардың сөздік қорларын дамыту жұмысына ойындарды қолданумен қатар , " Пішіндер көрмесі ", " Өрнекті есіңде сақта ", " Қиын жолдар ", " Суретті жалғастыр ", " Биші адамдар ", " Көңілді таяқшалар " тәрізді жаттығу тапсырмаларды да пайдаланып отыру өз нәтижесін берді . Бұл аталған жаттығу , тапсырмалар балалардың сөздік қорын дамыта отырып , таным белсенділіктерін және саусақ бұлшық етін дамытады . Жалпы ойынды ұйымдастыру ойынды өткізуге әзірлік , ойынды өткізу , ойынды талдау сияқты
“ Àæàð " ÿñëè-áàêøàñû ,
үш бағытты қамтиды . Ойынға қажетті құрал , заттарды даярлау ойынды өткізуге әзірлік болып табылады . Балаларды ойынның мазмұнымен таныстыру ойынды өткізу болып табылады . Ойынды талдау , бұл ойынның өз мақсатына жетуі , балалардың белсенділігі және олардың іс-әрекеті болып табылады . Сонымен балалардың сөздік қорларын дамытуда ойындарды , тапсырма-жаттығуларды қолдану үлкен нәтиже береді . Ойын арқылы балалардың сөздік қоры дамып , ауызша сөйлеу машығын игереді , таным белсенділіктері қалыптаса түсіп , ақыл-ойы өсіп жетіледі , әрі адамгершілік қасиеттер бойына сіңіреді . Міне , сондықтан да оқу-тәрбие үрдісінде әр түрлі ойындар арқылы баланы жан-жақты дамыту ісіне ерекше көңіл бөлемін және бұл менің ең негізгі алдыма қойған мәселем . Сонымен , баланың сөздік қорын дамытумен қатар , тілін дамыту да ойын арқылы жүзеге асады . Оны төмендегі ойын түрінен көруге болады . Балалар осындай саусақ ойынын ойнай отырып , өлең шумағын қызыға айтады . Мысалы , " Моншақ ". Қызыл-сары көк моншақ . Мен жасаймын көп моншақ . Мұнда қатар екі қолдың бас бармағымен сұқ саусақтарының ұшын түйістіре отырып , моншақ тәрізді бейнелейді , әрі оларды тізбектеп жасау балалар үшін өте қызықты әрекет , әрі қол бұлшық етін дамытуға үлкен көмегін тигізеді . Сонымен саусақ ойындарын жүргізу арқылы балалардың саусақтарының нәзік қимылдары мен бұлшық еттерінің жетілуімен бірге , олардың сөйлеу тілі мен ойлау қабілеттері дамитын болады және кейін жазу шеберлігін ойдағыдай меңгеруіне дайындайды .
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР :
1 ." Тәрбиелей , оқытайық " - республикалық педагогикалық журнал " Бала мен балабақша ". 2 . Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастыру . 3 . Мектепке дейінгі педагогика . " Мектеп ", 2006 4 . " Өзін-өзі тану " пәні бойынша жалпыға міндетті мемлекеттік стандарты . Алматы : " Бөбек " ҰҒПББСО , 2006 . 5 . " Ойын өмір айнасы " Алматы 2001 . 6 . Мектепке дейінгі білім 2007 ж .
42