Âîïðîñû îáðàçîâàíèÿ ¹ 2 ( 2 ) 2015
ҚҰЛЖАНОВА АЙЖАН ОРАЛХАНОВНА ,
ЖҰМАХАНОВА НАЗЫМ НУРГАЗИНОВНА ,
Семей қаласының № 38 орта мектеп-лицейінің мұғалімдері
САНИЯЗОВА АЙНАШ МАМЫРХАНОВНА
Мақала педагог мамандардың өзара кәсіби әрекеттесуінің бір түрі - коучинг мәселелеріне арналған . Авторлар коучингтің мәні мен оны орта мектеп қабырғасында ұйымдастыру ерекшеліктерімен таныстырады . Мұғалімдеріне коучинг жүргізу тәжірибесінен түйген ой қорытындыларымен бөліседі .
Статья посвящена одному из видов профессионального взаимодействия педагогов , как коучинг . Авторы статьи подробно разъясняют , что такое коучинг и как его организовать в стенах средней школы . Делятся выводами из собственной практики по проведению коучинга для преподавателей средней школы .
The article is devoted to the type of professional interaction of teachers as coaching . The authors explain in detail what the coaching is and how to organize it within the walls of high school . They share with findings from own practice on conduct coaching for secondary school teachers .
КОУЧИНГ - ӘРІПТЕСТЕР АРАСЫНДАҒЫ ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУДІҢ БЕЛСЕНДІ ЖӘНЕ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҮДЕРІСІ
Коучинг - ( ағылш . Coaching ) сөзбе-сөз аудармасы - тәлім ету , дайындау , жаттықтыру . Бұл - әріптестердің ( коуч пен әріптесі ) құпия , белсенді және жасампаз өзара әрекеттестік үдерісі . Оның барысында қолданыстағы оқыту тәжірибелерін бірлесіп ойластыру , идеялармен алмасу , коуч тарапынан рефлекстік диалогқа тарту негізінде екінші мұғалім өз жұмысының жекелеген салаларын жетілдіру , оларды тереңірек дамытып , анағұрлым жоғары сапалық деңгейге көтеру және іске асыру жөнінде шешім қабылдау мақсатында кәсіби білімін , игерген дағдылары мен тәжірибесін жетілдіреді .
Коучинг - мұғалімнің іс-тәжірибесін жетілдіреді . Коучинг білім беру тәжірибесін жақсарту мақсатында ынтымақтастықтағы мектеп ортасында жүзеге асырылады . Мұғалім өз жұмысында жетістікке жетуіне мүмкіндік беретін іс-әрекетті талдау және ол туралы ойлануға арналған құралдарды ұсыну мүмкіндігі коучинг факторы болып табылады . Коучинг қызмет емес , қарымқатынас болып табылады , оның барысында тәлімгерлер обьективті тыңдаушы және бағыттаушы болады . Коучинг мұғалімдерге өз мүмкіндіктерін пайдалануға көмектесу деген ұстанымға негізделген . Коучинг аяқталған соң мұғалімдер арасында орнаған қарым-қатынас біліктілігі төмендеу мұғалімнің өзіне-өзі көмектесуіне мүмкіндік алып проблемалардың шешуін өзінше табуға көмектеседі , себебі тәлімгерлік түзету қағидатына емес , даму қағидатына негізделген .
Коучинг - консалтинг және тренинг әдісі ; классикалық
консалтинг пен тренингтен айырмашылығы - коуч кеңес және қатаң ұсыныстар бермейді , ол шешімді тәлім алушылармен бірлесе отырып іздестіреді . Ал психологиядан айырмашылығы коучингтегі мотивацияның бағытында . Коучпен жұмыс істеуде белгілі бір мақсатқа , өмірде және жұмыста жаңа , позитивті тұжырымдалған нәтижелерге жету ұйғарылады . Коучингті меңгерген маманды " коуч " не " коучер " деп атайды . Коучинг ұжымдық болып табылады және жиі түрде тәлім алушылардың мықты жақтарынан басталады . Коучтар тәлім алушыларға шешімдер жоспарын әзірлеуге көмектесу үшін ашық сұрақтар қояды және проблемалардың шешілуіне септігін тигізеді . Коутар кеңес бермейді ; олар созылмалы жетілдіруге ынталандырады . Коучтар тәлім алушыларды жаңағы сыннан өткізуде және нәтижеге қол жеткізу үшін оның мықты жақтарын пайдалануда жауапкершілікке шақырады . Коучтар объективті мақсаттарды ұсынады және тәлім алушылардың жаңа іс-әрекеттерді байқап көруіне ынтасын қолдайды . Коучингтің ерекшеліктері : - қарым-қатынас ұзақтығы алдын-ала белгіленеді ; - әдетте , құрылымдық сипатта болады ; кездесулер алдын ала жоспарланады ;
- кездесулер қысқа мерзімді ( кейде уақыты шектеулі ) және дамудың нақты бағыттарына / мәселелеріне бағытталған ;
11