EURASIAN EDUCATION №1 2016 | Page 77

ÊÃÓ“ Âñïîìîãàòåëüíàÿ øêîëà-èíòåðíàò”
Құйрығынан жұлыпты( сол қолдың кішкентай саусағы оң қолдың жұдырығында қысылған күйі 2-ші, 3-ші, 4-ші саусақтарды бас бармақпен біресе біріктіре, біресе қайта ашып мияулаған мысықтың аузын бейнелейді)
" Құтқарыңдар,( сол қолдың кішкентай саусағын қыса ұстаған оң қолдың саусақтарын біртіндеп ашады) Мяу-мяу-мяу!( екі қолды бірінің үстіне бірін қоя екі қолдағы барлық саусақтарды тез-тез " жүгіртеді)
Босатыңдар шаяннан!"( сөздің айтылу ырғағына сәйкес алақандарын шапалақтайды, соңғы сөзге аяқтарын топылдатады) Қане, кім бар келіңдер! Мысыққа көмек беріңдер! 3. " СӘЛЕМ " Сәлемдесем әрдайым( екі қолдарын айқастырып кеуделеріне қояды) Үйде және көшеде( екі қолдарын алға жаяды) Тіпті " сәлем "- деймін мен(" қанаттарын " екі қолдарын сәл көтеріп, қайта түсіріп қағып тұрады) Тауыққа көрші үйдегі( бір қолдың сыртын екінші қолдың алақанына беттестіре саусақтарды жан-жаққа аша " күн " жасайды)
Сәлемет пе,( екі қолды жоғары соза аспанды көрсетеді)
Шуақты күн көкте!( екі қолды жоғары көтере екі жанына кезек теңселеді) Сәлемет пе,( екі қолды төмен түсіре, қол бастарын бір-бірінің үстіне қойып алдына ұстайды) Нұрлы аспан көкпеңбек!( оң жаққа оң қолын жаяды) Сәлемет пе,( сол жаққа сол қолын жаяды) Самал жел желпіген "( оң қолдың сұқ саусағын алдына тік ұстай оңға, солға кезектестіре шайқайды) Сәлемет пе,( бастарын шайқайды) Кішкентай түбіртек! Сәлем, таң жаңа атқан! Сәлем, күн арайлы! Сәлемге еріну! Бізде әсте болмайды 4. " ӨРМЕКШІ " Күні бойы еңбекпен( оң қолдың бас бармағы мен сол қолдың сұқ саусағының ұштарын түйістіреді, керісінше қайталайды( сол қолдың бас бармағы мен оң қолдың сұқ саусағы) Өрмекші өрмек тоқиды( саусақтарын сыртылдатады) Нөсер тек кенет селдеткен( оң алақанмен сол қол алақаның үстінен тез " сырғанап түседі)
Еңбегін оның жоқ қылды( барлық саусақтардың арасын ашып, бір қолдың алақандарына екінші қолдың алақан сыртын беттестіреді " күн " жасайды) Күн шықты қайта жарқырап( екі қол алақандарын беттестіре жоғары көтеріп біресе оңға, біресе солға иіледі)
Құрғады тез-ақ төңірек( барлық саусақтардың ұштарын түйістіре, тез-тез кезектестіре бір-біріне соғады) Өрмекші өрмек тоқуға Кірісті, дереу, тезірек.
¹ 1( 9) 2016
( маңдайдың ортасынан құлақтың жоғарғы ұшына дейін екі қолымен сипайды) Ұйқы қашса қонжықтан, Көктем келді дерсің сен
( бетті иектен құлақтың төменгі ұшына қарай сипайды) Қызса қатты күн көзі, Қарлығаштар самғаса
( маңдайдың ортасынан құлақтың жоғарғы ұшына дейін екі қолымен сипайды) Ыстық аптап, құрғақшылық, Жаз келгенін білдірер
( бетті иектен құлақтың төменгі ұшына қарай сипайды) Шатырда жаңбыр ойнаса, Бірде қатты, бірде жай
( маңдайдың ортасынан құлақтың жоғарғы ұшына дейін саусақ ұшымен ұрғылайды) Жер жапырақты жамылып, Күз келгенін білдірер
( бетті иектен құлақтың төменгі ұшына дейін саусақ ұшымен ұрғылайды) Боран борап, жел тұрса, Айналаны қар басса, Үйлер ақ көрпеге оранса, Келді дей бер қыс ортаға
( спираль тәрізді қимылдарды маңдай ортасынан құлақтың жоғарғы ұшына дейін орындайды)
Ұсақ моторикаға әсер ететін тақпақтардың сүйемелдеуімен жасалатын үгудің басқа түрлері бар. " Жарыс " тақырыбындағы массаж. Көпқырлы қаламдарды бір қолдың саусақтарынан екінші қол саусақтарының әр қайсысына береді. Қаламды мен ұстайын Саусаққа қонақ болайын. " Әткеншек " тақырыбындағы массаж. Саусақтар арасында қаламдарды тербетеді. Демалмайды қаламым Саусақтарға қыдырып. " От шығару " тақырыбындағы массаж Қаламды алақан арасында домалату. Қаламды домалатамын Отты мүмкін шығарармын. Жиек бойымен жүргізіп шық. Бұл ойынға мақпал қағазға жабыстырылған үй, машина, гүл, кесе сияқты суретті карточкалар пайдаланылады. Ересек адам бала саусағын мақпалға тигізе отырып суретте не бейнеленгенін сұрайды. Осы сурет бойымен моншақтарды немесе бұршақтарды жүргізіп шық деген тапсырма беріледі. Жабыстырып шығу арқылы ойын жалғасады. Ойынға пайдаланылатын барлық заттар бала өміріне қауіп төндірмеуі керек.
Қос алақандарымен, екі қолдарының саусақтарымен көрсете отырып, өзіне-өзі массаж жасайды.
" Жыл мезгілдері " тақырыбындағы массаж. Мұз да, қар да ерісе, Өлең айтар өзендер.
Адамның он екі мүшесінің тіршілікте атқарар міндеті зор. Соның ішінде екі қолға бес- бестен біткен он саусақты күнделікті қажетті жұмыстарды атқаруға пайдаланытынымыз белгілі. Сонымен қатар ертеден бізге жеткен " Қуырмаш " ойынынан саусақ атауларын бала тәрбиелеуге, оның тілін жетілдіруге, ойын ұштауға
75