ETHNOLÓGICA No. 01 (2017) | Page 18
18
Ethnológica No. 01 (2017)
Yhon León-Chinchilla
siempre en cuando se cuenta en ese idioma porque al ser contado en ver-
sión traducida al castellano, como dicen “el chiste ya no es chiste”. Tam-
bién pudimos registrar un cuento de autor anónimo.
Puerta śhaway opa 3
Huk malkaćhushi, yaćhala huk walmi, hapallan llakish kala kau-
saymin, mana pii yanapanin kaptin mana piwan limanan kaptin. Hapa-
llanshi talpukulaa hapallanshi ñakakula talpuyninkuna puuluptin wasinman
apaykuychu.
Ñatakshi wikaskaćhuu yaćhala huk opa wayapa paytash kay walmika
mañakuña yanapamay lulaynikunacta, yanapaamaptic anwanmi casaraśha
nilkul. haypishi opaka aaniña kasaraman layku.
Hamipsh opaka yanapala walan walan, killan killan. Haymillaćhushi
watakuykun ishkaywatakuykun, manash imay casaramankanchu ñari achkac-
tan yanapaluk walmika ninshi alkaykilaari, wansinchikpis allichaypalami
kakuyan, ternoykipis hilachiipaalkami kayan nilkulshi kaskipan.
Huk domingo muyunshi, walmikta iglesiata kuuraaman lin konfe-
sakuu, manapishćha allinchu kay lulaśhaa nilkul. Kuuratsh willakun –mana
pii, mayan yanapanii kaptimni opaata kaskipaalaa, yanapaamaptik anwanmi
kasaraśha nilkul. Haypishi kuuraka anchap piñakulun kaymitash nin imapii-
mi jay pobre opaata kaskipalanki. Paypis yaanchiknumi, diospa kuyaynin, pay
kanan opa yayninchuu, amllachumi uman kayan, haypimi kaywan kasaran-
ki munal mana munal, mana haynuu kaptin?a infiernuutam linki wiñaypaa
lawlamuu.
Haynuy kuuraka niptinshi walmika wasinman kutikamun waśhtin,
imanaaśhaami kasaraaśhaaćha anla opayan diosman linaa layku nilkul.
Haynuypash jay walimika kasarala opawan.
Fiesta pasaypaa achka imaymana lulaymi kakun isisi ñakakuymi.
Hay fiestaata lulpaakunampashi illata utukuyalkan ima lulayćhupis
hala kalchapakuyćhuu akśhu allayćhuu cebada lutuyćhuu…
Allinmi lianchik tiñuña ninshi opaka, señora nimantash tiñuña nila
mana limaykata shimin paćhicchiptin.
Haynućhushi natak patayuuña kakuyan tiñuñaka haypii ćhunka pun
imaćhunushi waćhakulun.
Ñami navidaa śhakayamun, ñami navidaa śhakayamun nilkilshi
imaktapis lulayan tiñuña wawin apalaaśha.
Maypićha navidaaka śhayamun ninshaa opaka umanćhuu jatini puli-
na kunaatash likaćhakuna manash pipis, mayanpis śhamunchu.
3 Cuento: ‘El Opa que carga la puesta’