1212 ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE MİKROBİYOLOJİSİ
Resim 96.2.6. Parmaklarda tüberküloz kutis verrukoza. Resim 96.2.8. Çene altında skrofuloderma. bromoderma, kronik vejetatif pyodermalar, skuamöz hücreli karsinoma, verrukoz karsinoma, DLE düşünülmelidir( 3-8).
SKROFULODERMA
( Tüberkülozis kutis kolligativa):
Deri altındaki bir tüberküloz odağından kaynaklanan, soğuk apse oluşumu ve bunun sekonder olarak üzerindeki deriye açılmasıyla karakterize bir deri tüberkülozudur. Skrofuloderma en sık olarak servikal, parasternal, aksiller, inguinal ve epitroklear lenf düğümlerini tutar. Hastalık altta yatan bir eklem veya kemik tüberkülozundan, tüberküloz epididimitten yayılımla da gelişebilir. Aktif veya latent tüberkülozu olan kişilerde eksojen inokulasyonla ortaya çıkması çok enderdir. Daha eski zamanlarda skrofuloderma çocuklarda daha sık görülmekte idi. Yaklaşık % 80 oranında enfekte sütleri içen çocuklarda oral veya tonsiller primer inokülasyon tüberkülozunu takiben ortaya çıkmakta idi. İleri yaşlarda da immün sistemin zayıflamasıyla da ortaya çıkmaktadır.
Klinik belirtiler
Enfekte lenf düğümü eklem veya kemik üzerindeki bölgede deri altında mavimsi renkte, yapışıklık göstermeyen nodül oluşur. Bu nodül daha sonra deriye yapışıklık gösterir, süpüre olur ve deri yüzeyine açılır. Sinüsler ve ülserler oluşur( Resim 96.2.8). Ülserlerin kenarları düzensizdir ve lineer yerleşimlidir. Düzensiz skatrisyel bantlar oluşur. Aşırı granülasyon dokusu ve sekonder enfeksiyonlar nedeniyle tümoral lezyonlar gelişebilir.
Boynun yan taraflarında servikal lenf düğümleri en sık tutulur. Yine boyun bölgesinde tonsiller, submandibular, preaurikuler, postaurikular, oksipital ve supraklavikular lenf nodları da tutulur( Resim 96.2.9). Parasternal, aksiler, inguinal ve epitroklear lenf nodları da sık tutulan bölgelerdendir. Skrofulodermalı erişkinlerde hematojen disseminasyon yolu ile gövdede, kalçalarda ve pubik bölgede multipl lezyonlar gelişebilir. Kalçalarda gelişen apseler, fistüller ve pürülan drenaj hidradenitis süpürativaya benzer. Bazen akan sinüsler normal görünümdeki lenf nodlarının yüzeyinden olabilir. Haftalar ve aylar içinde lenf nodları genişler, morumsu kırmızı bir renk alır, süpüre olarak açılır, ülser ve fistül meydana gelir. Zamanla çok sayıda fistüller oluşu, ülserasyonların üzerinde köprüler oluşturacak skatrisler meydana gelir. Aylar ve yıllar içinde spontan ülserasyon oluşur. Kordon şeklinde keloidal skatrisler ve lokalize nüksler karakteristiktir. Tüberkülin duyarlılığı belirgindir( 20).
Klinik gidiş ve prognoz
Skrofuloderma çoğunlukla vücutta bir tüberküloz odağı ile birliktedir. Çoğunlukla akciğerlerde bazen de batındadır. Kronik gidişlidir. Ülserlerin iyileşmesi ve skar dokusunun gelişimi
Resim 96.2.7. El üstü ve bilekte tüberküloz kutis verrukoza. Resim 96.2.9. Boyun yan yüzlerinde skrofuloderma.