BÖLÜM
14
OTONOM SİNİR SİSTEMİ
(SYSTEMA NERVOSUM AUTONOMICUM)
GİRİŞ
Otonom sinir sistemi iç organları ve bunların örtülerini innerve eden bir sistem olup,
somatik sinir sistemi gibi afferent ve efferent komponentleri ile merkezi kontrol ünitelerine
sahiptir. Etki alanı iç organlar (organa visceralia) olduğu için visseral sistem, isteğimiz dışında, bağımsız (Gr. autonomos = bağımsız) çalıştığı için de otonom sistem adlandırmaları
yapılmıştır. Visseral sistem sayesinde beslenme, solunum, boşaltım, kan dolaşımı, üreme ve
adaptasyonel fonksiyonlar, değişen çevre koşullarına rağmen düzenli bir şekilde gerçekleşirken, vücut iç ortamının belli sınırlardaki sabitliği (homeostasis) de korunur. Otonom sinir
sistemi bu fonksiyonlarını, her organ için düzenlenmiş bir çalışma düzeninden ziyade, iç
organların ortak yapı planında yer alan düz kaslar, kalp kası ve dış salgılı bezler (glandulae
exocrinae) üzerindeki zıt etkileri ile gerçekleştirir.
İç organlardaki etkileri yönünden, visseral efferent sistem ön planda olduğund