EBK | Page 23

7  Respiratuvar trakt Nazal kavite, paranazal sinüsler ve nazofarinks, larinks ve trakea, akciğer ve plevra Çeviri: Prof. Dr. Nalan AKYÜREK, Prof. Dr. Leyla MEMİŞ 7  Nazal kavite, paranazal sinüsler ve nazofarinks BÖLÜM İÇİNDEKİLER Normal anatomi İnflamatuvar (‘allerjik’ dahil) polip Diğer inflamatuvar lezyonlar Tümörler Sinonazal papillom Sinonazal karsinom 291 292 292 294 294 295 Genel özellikler 295 Lokalizasyon ve yayılım 295 Mikroskopik özellikler 295 Tedavi ve prognoz Nazofaringeal karsinom 297 297 Genel özellikler 297 Gros özellikler 297 Mikroskopik özellikler 298 Normal anatomi Nazal kavite, paranazal sinüsler ve nazofarinks birlikte, bölgeyi tutan patolojik süreçlere karşı ortak görünümler paylaşan fonksiyonel bir ünite oluşturur. Bu olay özellikle sinonazal terimi altında gruplanan ilk iki bölge için söz konusudur. Bu yapıları döşeyen iki ana tip epitel, stratifiye skuamöz ve respiratuvar tip psödostratifiye kolumnar epiteldir. Epiteller arası geçiş bazı bölgelerde keskindir, bazı bölgelerde ise arada transizyonel (intermediyer) epitelden bir zon yer alır. Bu epitel ışık mikroskopik düzeyde mesane ve ilişkili yapıların üroteline benzer, ancak ultrastrüktürel olarak ürotelden farklıdır.1 Bu epitel tiplerinin her birinin immünohistokimyasal olarak değerlendirilen kendi sitokeratin profilleri vardır.5 Submukozal serömüsinöz glandlar her yerde, özellikle östaki tüpünün nazofarinkse açılma bölgesinde çok sayıda bulunur. İlerleyen yaşla birlikte, bu glandlarda fokal onkositik metaplazi sık olarak göz- İmmünohistokimyasal özellikler 299 Elektron mikroskopik özellikler 299 Moleküler genetik özellikler 299 Evreleme ve derecelendirme 299 Yayılım ve metastazlar 299 Tedavi ve prognoz Tükürük glandı tümörleri Nörojenik ve ilişkili tümörler ve tümör benzeri durumlar Melanositlerin tümörleri Lenfoid tümörler ve tümör benzeri durumlar Nazofaringeal anjiofibrom Diğer tümörler ve tümör benzeri durumlar 300 300 301 304 304 305 306 lenir. Melanositik onkositik metaplazide, östaki tüpü çevresinde serömüsinöz glandlarda onkositik metaplazi ve melanin pigmentasyonu birlikteliğinden oluşan pigmente bir yama görülür.4 Nazal kavitenin çatısında olfaktuvar mukoza bulunur. Normal insan fetusunda bu mukoza nazal septumun orta bölümüne ve superior türbinatın üzerine devamlılık göstererek uzanır; buna karşın erişkinlerde bu alanlar respiratuvar epitel ile yer değiştirmiştir.3 Olfaktuvar mukoza üç tip hücreden oluşur: Olfaktuvar sinir hücreleri (aksonları kribriform tabakayı geçerek olfaktuvar kürede sonlanan bipolar hücreler); sustentaküler veya destek hücreleri (mikrovillus içeren silindirik hücreler); ve bazal hücreler (bazal yerleşimli ve kök hücre olduğu sanılan küçük konikal hücreler). Mukoza altında Bowman olfaktuvar glandları uzanır.2 Nazofarinks boyunca Waldeyer halkasının bir