BÖLÜM 11
BÖLÜM YENİDOĞAN 1 • Kadın SANTRAL Sağlığına SİNİR Genel SİSTEMİ Bakış ENFEKSİYONLARI 141
11 YENİDOĞAN SANTRAL SİNİR SİSTEMİ ENFEKSİYONLARI
Prof. Dr. Ahmet Yaramış
Yenidoğan dönemi santral sinir sistemi( SSS) enfeksiyonları diğer yaş gruplarından çok farklıdır. Etiyolojide tespit edilen etken mikroorganizmalar daha spesifiktir ve genelde anneyle yakın bağlantılıdır. Enfeksiyonlar özellikle prematürelerde, düşük doğum ağırlıklı bebeklerde ve doğum komplikasyonlarıyla doğan bebeklerde daha çok görülmektedir. Yenidoğan menenjitlerinin çoğunun sepsis ile birlikte olması ve klinik bulgularının sepsis ile benzer olması bu yaş grubunda tanıyı zorlaştırmaktadır. Etkili antibiyotikler ve aşılara rağmen yenidoğan menenjitleri ve buna bağlı nörolojik sekeller halen sık görülmektedir.
Patofizyoloji
Yenidoğan bebeklerin sepsis ve menenjite yakalanma riskleri diğer yaş gruplarına göre daha fazladır. Çünkü bunlarda, kapsüllü bakterilere karşın alternatif kompleman sistemleri etkisiz, hücresel( T-cell) ve humoral( B-cell) immün sistem aktiviteleri, nötrofillerin fagositoz ve mig-
rasyon becerileri yetersiz ve daha erken doğan bebeklerde(< 32 hafta) anneden geçen koruyucu immünglobulinleri azdır( 1-4).
Etiyoloji
Grup B streptokoklar( GBS) ve Escherichia coli( E. coli), yenidoğan bakteriyel menenjitlerinde hala en sık tespit edilen maternal kaynaklı mikroorganizmalardır. Bu nedenle, maternal genitoüriner enfeksiyonların zamanında tanınması ve tedavi edilmesi bu yaş grubu menenjit ve sepsisi önlemesi açısından çok önemlidir. GBS, daha çok gelişmiş ülkelerde, E coli, Klebsiella( gram negatif basiller) ve Staphylococcus aureus ise daha çok gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde en sık tespit edilen patojen etkenlerdir( 5,6). Gelişmiş ülkelerde son dönemlerde intrapartum antibiyotik kullanımının artması, erken başlangıçlı GBS kaynaklı sepsis ve menenjit insidansında belirgin bir azalmaya neden olmuştur( 7). Listeria monocytogenes transplasental bulaşan ve vakaların ancak
141