71
Ondernemings en die
Intellektuelegoedere
Kommissie
Registrateur van
Intellektuelegoedere
Tel: 0861 843 384
Patentkantoor Tel: 012 394 0610
[email protected]
www.cipc.co.za
Nasionale Navorsingstigting
Tel: 012 481 4000/4191
www.nrf.ac.za
Die
Technology
Innovation
Agency (TIA) in 2010 gestig om die
kommerersialisering van plaaslsike
navorsing en ontwikkeling(R&D) te
ondersteun. Sien www.tia.org.za.
DM Kisch INC
Tel: 011 324 3000
Tel: 012 460 3203
www.dmkisch.com
Edward Nathan Sonnenbergs
Tel: 011 269 7600
www.ens.co.za
The Innovation Hub
Tel: 012 844 0000
www.theinnovationhub.com
Die
SAIIPL
verteenwoordig
patentprokureurs,
agente,
praktisyns en akademici in SuidAfrika wat in intellektueelgoedereg
spesialiseer.
Suidelike Opvoedings- en
Navorsingsalliansie (SERA)
Die Afrika-sentrum vir
Geentegnologie
Tel: 082 878 5669
www.seralliance.com
Die regsfakulteite aan die
verskillende
Suid-Afrikaanse
universiteite.
Quintessential Africa Holdings
Tel: 011 463 2054
www.qah.co.za
Universiteit van Kaapstad
Nagraadse Sakeskool
Tel: 021 406 1911
www.gsb.uct.ac.za
Navorsingsinstituut vir
Innovasie en Volhoubaarheid
(RIIS)
Tel: 012 844 0670/1
www.riis.co.za
Universiteit van Suid-Afrika
(UNISA)
Sentrum vir Besigheidsreg
Tel: 012 429 8432
www.unisa.ac.za
South African Innovation
Network (SAINe)
Tel: 012 844 0672
www.saine.co.za
’n Gesamentlike intellektuelegoedere
eiendomsregprogram
word
bedryf
deur
die
Wêreldorganisasie vir intellektuele
eiendom (WIPO)-akademie en die
Universiteit van Suid-Afrika(Unisa)
deur afstandsonderrig.
Suid-Afrikaanse Instituut vir
Intellektuele Goederereg
(SAIIPL)
Tel: 012 683 8827
www.saiipl.org.za
Kommoditeitehandel
Sien ook die hoofstuk “Graanberging en -hantering”
4. Nasionale rolspelers
Adams & Adams
Tel: 012 432 6000
Afrika-patentdepartement
www.adamsadams.co.za
bemarking en finansiële
dienste
5. Publikasies en webwerwe
• Besoek webwerwe van die rolspelers wat in hierdie hoofstuk genoem is.
•Verskeie belangrike artikels en verslae kan gekry word op www.polity.
org.za Dit sluit World Intellectual Property Report 2011 deur WIPO en
die artikel “When is research and development tax deductable?” geskryf
deur Tumelo Tshava, Patentprokureur by Adams & Adams in
• www.ip-watch.org – Intellectual Property Watch
• www.eta-awards.co.za – innovasie in die energiesektor word beloon
• Die WIPO Intellectual Property Handbook bied ’n omvattende inleiding
en is verkrygbaar op die WIPO-webwerf – www.wipo.int
• A Developing Country Perspective on Animal Breeders and Intellectual
Property Rights M.M. Scholtz, Suid-Afrikaanse Vereniging vir Veekunde
(SAVVK). Besoek www.sasas.co.za
• The Patent Journal is ’n patentjoernaal wat maandeliks by die
Staatsdrukker verskyn. Dit bevat inligting oor patente, handelsmerke,
ontwerpe en outeursreg in kinematografiese films in Suid-Afrika. Dit is
verkrygbaar by die Staatsdrukker in Pretoria.
• Vir ’n toeganklike inleiding tot IGR en inligtingsaangeleen thede, sien
die volgende:
- Die publikasies deur Professor James Boyle op http://james-boyle.com
- Vandana Shiva se Protect or Plunder? Understanding Intellectual Property
Rights (Zed Books, 2001)
- Protecting Business Ideas – Basics of Intellectual Property Reinhardt Buys
en Pria Chetty Frontline Publishing ISBN 1920099166
1. Oorsig
Sedert die deregulering van die landboumark in die middel 1990’s, is
die landbouafgeleide-mark in Suid-Afrika hier om te bly. Die prysrisiko
bestuursmiddele wat hierdie mark voorsien, laat deelnemers toe om die
prysvolatiliteit in die onderliggende fisiese mark te verskans. Die regering
se belofte in 1995 om uit die prysbepalingsproses in die landboumark te bly,
geld steeds, wat gevolglik gelei het tot die ontwikkeling van ’n ware vrye
markomgewing.
Die mees aktiewe kontrakte wat bedryf word, is steeds die witmieliestermynkontrakte, gevolg deur ’n 50 ton koringkontrak en ’n 25 ton
sojaboonkontrak.
In Augustus 2001 het lede van die Suid-Afrikaanse Termynbeurs (Safex),
beide finansiële en landboumarkte, ’n aanbod aanvaar deur die JSE
Sekuriteitebeurs om hulle uit te koop. Die Landbouprodukteafdeling
(Agricultural Products Division) van die JSE Sekuriteitebeurs is toe op die
been gebring om die funksies van die eertydse LBA (LMD) oor te neem.
In 2009 het die JSE ’n lisensiëringsooreenkoms met die CME Group, die
wêreld se mees diverse, afgeleide beurs, gesluit. Dit het aan die JSE die
geleentheid gebied om ’n aantal kontantvereffende kommoditeite bekend
te stel, wat die internasionale, toonaangewende beurs as verwysing gebruik
vir die finale vereffeningswaarde. Nadat dit uitgebrei is om metale en ruolie
in te sluit, het die landbouafgeleide-mark ’n nuwe handelsmerk aangeneem
om die Safex-kommoditeitsafgeleide-mark van die JSE (Johannesburg
Sekuriteitebeurs) te word.
2. Wat is die rol van die kommoditeitsafgeleidemark?
Die kommoditeitsafgeleide-bedryf, en in die besonder landbouafgeleidemarkte, speel ’n aktiewe rol in prysbepaling en -deursigtigheid in die
plaaslike landboumark, terwyl dit ’n doeltreffende prysrisikobestuursfasil
teit verskaf.
Produsente en gebruikers van landboukommoditeite verskans hul prysrisiko
en beperk sodoende hul blootstelling aan onverwagte prysbewegings. Dit
moedig verhoogde produktiwiteit in die landbousektor aan, aangesien boere
en gebruikers in staat is om hul pogings op die bestuur van produksierisiko’s
toe te spits. Dit is die risiko’s wat met veranderlikes soos weer, plaas-/
produksiebestuur en seisoenale toestande geassosieer word.
Die termynmark se doel is uitsluitlik om kommersiële gebruikers in staat te
stel om hul transaksies te verskans of om gunstige pryse te kry. Die mark kan
nietemin nie doeltreffend en effektief sonder spekulante bedryf word nie
omdat hulle die nodige marklikiditeit voorsien wat kommersiële gebruikers
in staat stel om te verskans. Spekulante gebruik termyn- en opsiekontrakte
in ’n poging om wins op korttermynprysbewegings te maak.
Finansiële instellings wat geld aan hierdie sektore leen, is ook van kleiner
risikoprofiele verseker wanneer hulle met kliënte werk wat ’n gedeelte van hul
prysrisiko’s verskans het. Sodanige kliënte kan tipies teen goedkoper koerse
toegang tot fondse verkry as wat andersins aan hulle aangebied sou word.
Die landbouafgeleide-mark het in so ’n mate ontwikkel dat die kontantmark
nou, ten einde behoorlik te kan funksioneer, grotendeels op die
prysdeursigtigheid en ontdekkingsproses van dié mark steun. Pryse wat op
die mark vir afgeleides gegenereer word, word nou as die bedryfstandaard
en verwysingspunt regoor Suider-Afrika beskou.
Die afdeling het in 2010 funksionaliteit ingebring wat rekening hou met